Naczeln\u0105 zasad\u0105 filozofii Trentowskiego, zasad\u0105, z kt\u00f3rej wszelkie rozumowanie wyp\u0142ywa i do kt\u00f3rej jak o ostatecznego swego kresu pod\u0105\u017ca, jest pewnik: cz\u0142owiek jest objawem b\u00f3stwa. B\u00f3stwo w nim tkwi i drzemie; poznanie, prawda, rozw\u00f3j cz\u0142owieka zar\u00f3wno w dziejach, jak w spo\u0142ecze\u0144stwie lub osobniku jest tego b\u00f3stwa budzeniem, ujawnianiem, urzeczywistnianiem. Jak o stosunkowo najwspanialszy i najwy\u017cszy objaw b\u00f3stwa, cz\u0142owiek okazuje d\u0105\u017cenie do samopoznania i poznania w og\u00f3le, a w najg\u0142\u0119bszej swej istocie czuje, i\u017c to poznanie, je\u017celi tylko chce, osi\u0105gn\u0105\u0107 zdo\u0142a.<\/p>\n
Poniewa\u017c wi\u0119c jest w gruncie b\u00f3stwem, jest i prawd\u0105. Poznanie siebie jest poznaniem prawdy. Osi\u0105gni\u0119cie prawdy zale\u017cy tylko od jeg o woli i ch\u0119ci, a stawianie sobie samemu granic poznania jest wytworem gnu\u015bno\u015bci i lenistwa. Oto heglowska wiara Trentowskiego w moc poznania ludzkiego: \u201eWszystko zdo\u0142a cz\u0142owiek pozna\u0107, albowiem przez niego tylko B\u00f3g dochodzi do samowiedzy…<\/p>\n
Wszystko zdo\u0142a cz\u0142owiek pozna\u0107, albowiem jest jedynym i wy\u0142\u0105cznym poznaj\u0105cym we wszechstworzeniu”. ’)<\/p>\n
Prawda jest jedna i jedyna ; albowiem, gdyby wi\u0119cej prawd by\u0142o, musia\u0142yby si\u0119 znosi\u0107 wzajemnie, a zatem przesta\u0107 by\u0107 prawdami. Prawda jest niesko\u0144czona, wieczna i wszechobecna, albowiem jest b\u00f3stwem. Cech\u0105 prawdy jest bezwzgl\u0119dna powszechno\u015b\u0107.<\/p>\n
\u017ar\u00f3d\u0142o: „Filozofia Uniwersalna Trentowskiego”\u00a0 Warszawa 1913<\/p>\n
*) Grundlage der universellen Philosophie von Bronislaus Perd. Trentowski, str. 43.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
Naczeln\u0105 zasad\u0105 filozofii Trentowskiego, zasad\u0105, z kt\u00f3rej wszelkie rozumowanie wyp\u0142ywa i do kt\u00f3rej jak o ostatecznego swego kresu pod\u0105\u017ca, jest pewnik: cz\u0142owiek jest objawem b\u00f3stwa. B\u00f3stwo w nim tkwi i drzemie; poznanie, prawda, rozw\u00f3j cz\u0142owieka zar\u00f3wno w dziejach, jak w … Czytaj dalej