hypnoskop<\/strong><\/em>„, s\u0142u\u017c\u0105cy do sprawdzania wra\u017cliwo\u015bci hipnotycznej i rozpoznawania chor\u00f3b nerwowych, mog\u0105cy tam mie\u0107 bardzo szerokie i skuteczne zastosowanie. Ochorowicz wyprzedzi\u0142 te\u017c o lat sze\u015b\u0107 wynalazek fonografu Edisona. Przedstawi\u0142 go na wystawie paryskiej, lecz spotka\u0142 go w\u00f3wczas los wynalazcy – mianowicie wynalazek zbagatelizowano na to\u00a0 by po paru latach podj\u0105\u0107 z entuzjazmem wynalazek Edisona! Nast\u0119pnie na powszechnej wystawie w Antwerpji otrzyma\u0142 z\u0142oty medal za wynalazek termomikrofonu, odznaczony r\u00f3wnie\u017c dyplomem honorowym na wystawach w Warszawie i Petersburgu.<\/p>\nW Pary\u017cu odda\u0142 si\u0119 ca\u0142kowicie studjum medycyny i badaniom zjawisk hipnotyzmu, mesmeryzmu i g\u0142o\u015bnych w\u00f3wczas przejaw\u00f3w medjalnych. Poniewa\u017c nie mia\u0142 zamiaru zosta\u0107 lekarzem, nie stara\u0142 si\u0119 o uzyskanie dyplomu lekarskiego, gdy\u017c w zasadzie by\u0142 zawsze przeciwny pa\u0144stwowym dyplomom lekarskim, a z historji wiedzia\u0142 doskonale, i\u017c posiadanie dyplomu bynajmniej nie chroni nowator\u00f3w od prze\u015bladowania. Z tego powodu spotka\u0142o go te\u017c p\u00f3\u017aniej wiele szykan i ur\u0105ga\u0144 od lekarzy warszawskich, gdy zaj\u0105\u0142 si\u0119 metod\u0105 leczenia magnetyzmem, kt\u00f3re to leczenie stosowa\u0142 szeroko przedtem w Pary\u017cu, potem w Warszawie – ju\u017c do ko\u0144ca \u017cycia. Po dziesi\u0119cioletnim, pracowitym, pe\u0142nym trudu i boryka\u0144 z losem pobycie w Pary\u017cu, gdzie nawi\u0105za\u0142 stosunki i wsp\u00f3\u0142pracowa\u0142 z najpowa\u017cniejszymi przedstawicielami ca\u0142ego \u015bwiata naukowego, szczeg\u00f3lnie w dziedzinie bada\u0144 zjawisk duchowych, chor\u00f3b nerwowych i umys\u0142owych, wr\u00f3ci\u0142 do kraju i z kolei przebywa\u0142 dziesi\u0119\u0107 lat w Wi\u015ble, dwa lata w \u017beraniu, a na koniec a\u017c do \u015bmierci w Warszawie, oddaj\u0105c si\u0119 ca\u0142kowicie pracy pisarskiej, zebraniu, uporz\u0105dkowaniu i wydaniu owoc\u00f3w swego \u017cmudnego i niestrudzonego \u017cywota. Umar\u0142 w Warszawie 1 maja 1917 r. na atak sercowy.<\/p>\n
Na czas pobytu jego w Pary\u017cu i w kraju przypadaj\u0105 jego najwa\u017cniejsze prace i do\u015bwiadczenia z zakresu medjumizmu, hipnotyzmu, magnetyzmu, psychologji, pedagogiki, etyki, estetyki i t.d. G\u0142o\u015bne na ca\u0142y \u015bwiat by\u0142y jego do\u015bwiadczenia ze s\u0142awnemi medjami Euzapj\u0105 Palladino, Stanis\u0142aw\u0105 Tomczyk\u00f3wn\u0105, Jadwig\u0105 Doma\u0144sk\u0105 i innemi. Do\u015bwiadczenia te urz\u0105dza\u0142 z najpowa\u017cniejszymi badaczami medjumizmu w Europie, ju\u017c to w Rzymie, to w Medjolanie, Warszawie, na wyspie Roubaud na Morzu \u015ar\u00f3dziemnem, w Pary\u017cu i w Anglii. W do\u015bwiadczeniach, opr\u00f3cz innych, brali udzia\u0142 Lombroso, Schiaparelli, Brofferio, Myers, Sidwick, Lodge, Hodgson, de Rochas, du Prel, K. Richet, Dr. Geley, Schrenck Notzing, K. Flamarion, malarz Henryk Siemiradzki, Dr. Watraszewski, Dr. Rzeczniowski i in\u017c. Lebiedzi\u0144ski.<\/p>\n
Dorobek naukowy Ochorowicza jest ogromny, niestety tylko cz\u0119\u015bciowo dotychczas wydany i wykorzystany, poniewa\u017c \u015bmier\u0107 zaskoczy\u0142a go w toku zbierania i wydawania swoich prac. By\u0142 obywatelem, badaczem, uczonym, pedagogiem i publicyst\u0105 miary niepowszedniej, odznaczaj\u0105cym si\u0119 nadzwyczajn\u0105 bystro\u015bci\u0105 i przenikliwo\u015bci\u0105 w wyk\u0142adaniu i rozpoznawaniu najtrudniejszych i najzawilszych zagadnie\u0144 z dziedziny psychologji, fizjologji i medycyny, pedagogiki, estetyki, etyki i logiki, historji, socjologji i filozofji, a przedewszystkiem medjumizmu; ujmowa\u0142 rzeczy nietylko ze strony teoretycznej, ale i praktycznej. Zas\u0142ugi jego na tern polu s\u0105 \u00a0ogromne.<\/p>\n
By\u0142 to badacz wyj\u0105tkowy, jedyny w tym rodzaju u nas, zwalczany, zamilczany, wyszydzany zajadle u swoich, natomiast ciesz\u0105cy si\u0119 wielkiem powa\u017caniem i uznaniem \u015bwiata naukowego zagranic\u0105. Poniewa\u017c cz\u0119stokro\u0107 widzia\u0142 i wiedzia\u0142, \u017ce w ojczy\u017anie w\u0142asnej nie znajdzie pos\u0142uchu, ni zrozumienia, wydawa\u0142 wiele swoich prac i wynik\u00f3w bada\u0144 w j\u0119zyku francuskim i niemieckim i dopiero pod koniec \u017cycia wyda\u0142 w Polsce wa\u017cniejsze swoje prace, jak: ,,Pierwsze zasady psycholog j i, Wiedza tajemna w Egipcie, Zjawiska medjumiczne, Psychologja, pedagogika i etyka, Psychologja i Medycyna\u00a0 i Uk\u0142ad genetyczny pierwiastk\u00f3w”, kt\u00f3ry wobec najnowszych zdobyczy nauk przyrodniczych uwa\u017cany jest przez uczonych za rewelacj\u0119 daleko id\u0105c\u0105 w przysz\u0142o\u015b\u0107. Poprzednio za\u015b wyda\u0142 w Polsce jeszcze: Pierwiastki charakteru narodowego, Bezwiedne tradycje ludzko\u015b\u0107 i, Z dziennika\u00a0 psychologa, Listy do przysz\u0142ej narzeczonej
\ni O tw\u00f3rczo\u015bci poetyckiej”, by\u0142 bowiem w m\u0142odo\u015bci i poet\u0105, og\u0142aszaj\u0105c swoje poezje pod przybranem imieniem „Mohorta”.<\/p>\n
Odznacza\u0142 si\u0119 rzadk\u0105 gruntowno\u015bci\u0105 i \u015bcis\u0142o\u015bci\u0105 swoich bada\u0144, rozporz\u0105dzaj\u0105c przy tem ogromn\u0105 i szerok\u0105 wiedz\u0105 zgo\u0142a we wszystkich kierunkach. St\u0105d te\u017c posiadaj\u0105 dzie\u0142a jego nadzwyczajn\u0105 \u017cywo\u015b\u0107, jasno\u015b\u0107 i pe\u0142no\u015b\u0107 w przedstawianiu zjawisk i przedmiot\u00f3w badanych – wyprzedzaj\u0105c nieraz leniwy bieg bada\u0144 naukowych w kraju i zagranic\u0105, ch\u0142oszcz\u0105c zacofanie, ciasnot\u0119 i ciemnot\u0119, przes\u0105dy i uczono\u015b\u0107 skamienia\u0142\u0105 sfer naukowych u nas, ods\u0142aniaj\u0105c nowe horyzonty dla nauki i pracy ducha ludzkiego i za\u015bwiata, dociekaj\u0105c\u00a0 jego najg\u0142\u0119bszych przejaw\u00f3w utajonych, odkrywaj\u0105c jego dzia\u0142anie na \u015bwiat fizyczny, umys\u0142owy, moralny i duchowy cz\u0142owieka. Z najwa\u017cniejszych dzie\u0142 jego, wydanych w j\u0119zyku francuskim, a czekaj\u0105cych na spolszczenie, wymieniamy tu: ,,Zagadnienia\u00a0suggestji my\u015blowej”, Nowe zjawiska medjumiczne, Suggestja my\u015blowa, Zjawiska \u015bwietlne i fotografje \u015bwiata niewidzialnego i Hipnotyzm i Mesmeryzm” – wszystkie odznaczone i nagrodzone nagrod\u0105 konkursow\u0105 Akademji Nauk w Pary\u017cu i na konkursie mi\u0119dzynarodowym dla fotografji transcendentalnej.<\/p>\n
Szczeg\u00f3lnie najlepsze i najwa\u017cniejsze dzie\u0142o jego o Sugestji my\u015blowej zyska\u0142o uznanie niepodzielne. H. Taine powiedzia\u0142, \u017ce to najwybitniejsza praca psychologiczna lat ostatnich. Dr. Hericourt za\u015b o\u015bwiadczy\u0142: ,,Do jakiejkolwiek szko\u0142y kto nale\u017cy, musi w tem dziele uzna\u0107 doskona\u0142ego przewodnika. Autor jest badaczem, kochaj\u0105cym prawd\u0119 nade wszystko i posiadaj\u0105cym bardzo przenikliwy zmys\u0142 krytyczny.”<\/p>\n
Opr\u00f3cz dzie\u0142 i prac wymienionych og\u0142osi\u0142 Ochorowicz mn\u00f3stwo artyku\u0142\u00f3w i rozpraw w r\u00f3\u017cnych czasopismach polskich, francuskich i angielskich. Wed\u0142ug orzeczenia medjum p. Doma\u0144skiej, kt\u00f3ra pod koniec \u017cycia z nim pracowa\u0142a, pozosta\u0142 po nim jeszcze olbrzymi materja\u0142 do uporz\u0105dkowania i wydania, o czem sam wspomina w przedmowie do dwutomowego dzie\u0142a ,,Psychologja i Medycyna”; niestety nie zdo\u0142a\u0142 go ju\u017c wyko\u0144czy\u0107 i wyda\u0107. Zapowiada\u0142 tam osobny zbi\u00f3r i wydanie dzie\u0142: Psychologja i fizjologja, Psychologja i filozofja, Psychologja i pedagogja, Psychologja i historja, Psychologja i socjologja, Medycyna i logika, Nowe formy energji, Psychologja uczu\u0107, O leczeniu r\u0119k\u0105, s\u0142owem, my\u015bl\u0105.<\/p>\n
Opr\u00f3cz tego posiada p. Doma\u0144ska, kt\u00f3ra by\u0142a jego sekretark\u0105 w ostatnich latach, obszerny materja\u0142 po\u015bmiertnych rewelacyj medjalnych, dyktowanych jej po jego \u015bmierci jako ci\u0105g dalszy jego prac i bada\u0144 za \u017cycia na ziemi. Cz\u0119\u015bciowo tylko wyda\u0142 nieco\u015b z owych rewelacyj Dr. Watraszewski w Warszawie i red. „Odrodzenia” w Cieszynie.<\/p>\n
Przechodz\u0105c do streszczenia i scharakteryzowania najwa\u017cniejszych jego pogl\u0105d\u00f3w i zasad w dziedzinie psychologji, pedagogji, medycyny, hipnotyzmu, spirytyzmu, magnetyzmu i medjumizmu, zaznaczamy z nim, \u017ce wszystkie owe cudowne napoz\u00f3r zjawiska na tym terenie, kt\u00f3re dotychczas tyle spor\u00f3w, walk i niezrozumienia wywo\u0142a\u0142y, s\u0105 zjawiskami naturalnemi, a nie nadprzyrodzonemi, chocia\u017c nieraz wymykaj\u0105cemi si\u0119 z pod kontroli zmys\u0142\u00f3w naszych i pojmowania ich przez nasze w\u0142adze umys\u0142owe i sprzecznemi napoz\u00f3r ze znanemi dotychczas prawami przyrody.<\/p>\n
Zjawiska te t\u0142umaczy on ma\u0142o lub wcale jeszcze nieznanem dzia\u0142aniem si\u0142y my\u015bli, uczu\u0107 i woli, jako te\u017c istnieniem cia\u0142a eterycznego – astralnego cz\u0142owieka i dzia\u0142aniem niewidzialnych i nieuchwytnych dla naszych zmys\u0142\u00f3w promieni i pr\u0105d\u00f3w, wydzielanych z cia\u0142a cz\u0142owieka.<\/p>\n
I tak stwierdza on, \u017ce my\u015bli i w og\u00f3le wyobra\u017cenia medjum mog\u0105 w pewnych wyj\u0105tkowych warunkach wywo\u0142a\u0107 zjawiska s\u0142uchowe, wzrokowe i dotykowe. Wyobra\u017cenie zmys\u0142owe – np. wyobra\u017cenie d\u017awi\u0119ku mo\u017ce wywo\u0142a\u0107 d\u017awi\u0119k, wyobra\u017cenie ciep\u0142a – ciep\u0142o, wyobra\u017cenie \u015bwiat\u0142a –\u00a0\u015bwiat\u0142o i t. p. Na \u017c\u0105danie np. by rzekomy duch ,,John – przemawiaj\u0105cy przez medjum – da\u0142 nam s\u0142ysze\u0107 tupanie but\u00f3w, to wyobra\u017cenie tupania nogami, opanowawszy umys\u0142 medjum, uzewn\u0119trzni\u0142o si\u0119 przez ideop\u0142astj\u0119 fizyczn\u0105 lakierni drganiami powietrza, kt\u00f3re w uszach naszych wytworzy\u0142y znany odg\u0142os tupania butami. W transie i \u015bnie medjumicznym, m\u00f3wi on, mo\u017ce si\u0119 nie tylko energja czuciowa, ale i ruchowa, nerwowo-mi\u0119\u015bniowa, w pewnych warunkach rozlewa\u0107, wyst\u0119powa\u0107, przejawia\u0107 si\u0119 poza granicami organizmu dzi\u0119ki \u0142\u0105cznikowi eterycznemu, wszystko wype\u0142niaj\u0105cemu i wszystko \u0142\u0105cz\u0105cemu tak, \u017ce ca\u0142y cz\u0142owiek my\u015bl\u0105cy, czuj\u0105cy i wywo\u0142uj\u0105cy ruchy przed\u0142u\u017ca si\u0119 poza granice cia\u0142a swojego.<\/p>\n
M\u00f3wi on dalej, \u017ce u medjum jedno jedyne wyobra\u017cenie – monoideizm – mo\u017ce wyst\u0105pi\u0107 z si\u0142\u0105 wyj\u0105tkow\u0105, a trac\u0105c swoje asocjacje organiczne, odzyskuje swe asocjacje kosmiczne. A wi\u0119c np. wyobra\u017cenie nast\u0105pi\u0107 maj\u0105cego d\u017awi\u0119ku odtworzy w otoczeniu te drgania powietrza, z kt\u00f3remi by\u0142y wielokrotnie skojarzone, przenosz\u0105c potrzebn\u0105 do tego si\u0142\u0119 z cia\u0142a medjum i uczestnik\u00f3w do otoczenia. Jest to ideoplastja kosmiczna, albo fizyczna.<\/p>\n
Wywo\u0142ywanie takich zjawisk fizycznych w otoczeniu poza obr\u0119bem organizmu – pod wp\u0142ywem \u015bwiadomego lub bezwiednego (w transie) wyobra\u017cenia tych\u017ce zmian – dzieje si\u0119 na zasadzie og\u00f3lnego prawa natury, prawa odwrotno\u015b\u0107 i, kt\u00f3re okre\u015bla nam z g\u00f3ry mo\u017cliwo\u015b\u0107 pewnych zjawisk przy wzajemnej zamianie r\u00f3\u017cnych form energji.<\/p>\n
Organizm bowiem cz\u0142owieka jest ogniskiem dynamicznem, promieniuj\u0105cem nazewn\u0105trz, ma wi\u0119c swoj\u0105 atmofer\u0119 i materjaln\u0105 i dynamiczn\u0105, kt\u00f3ra przed\u0142u\u017ca mniej lub wi\u0119cej jego granice indywidualne. Zjawiska duch\u00f3w, wyczuwanych, widzialnych i dotykalnych, a nawet daj\u0105cych si\u0119 wa\u017cy\u0107, t\u0142umaczy si\u0119 istnieniem cia\u0142a eterycznego. Ogranicza ono z g\u00f3ry form\u0119, wzrost danego organizmu sta\u0142emi linjami si\u0142, oko\u0142o kt\u00f3rych gromadz\u0105 si\u0119 cz\u0105stki materji organizowanej, jakby rodzaj kanwy i wzoru, wed\u0142ug kt\u00f3rych kszta\u0142tuje si\u0119 dane cia\u0142o.<\/p>\n
Dowodem najdobitniejszym istnienia cia\u0142a eterycznego w cz\u0142owieku jest ukazywanie si\u0119 go w ca\u0142o\u015bci w do\u015bwiadczeniach medjum\u00a0 ulicznych tak zwanych dwojnik\u00f3w, czyli sobowt\u00f3r\u00f3w. Wed\u0142ug tego mo\u017ce cia\u0142o eteryczne nie tylko w cz\u0119\u015bci wychyla\u0107 si\u0119 z organizmu medjum (r\u0119ka, noga), ale nawet rozszczepi\u0107 si\u0119 z nim ca\u0142kowicie na czas pewien, zachowuj\u0105c tylko jaki\u015b niewidzialny \u0142\u0105cznik, pozwalaj\u0105cy mu na powr\u00f3t zla\u0107 si\u0119 z cia\u0142em pod nazw\u0105 p\u0119powiny medjumicznej w formie smugi \u015bwietlnej, \u0142\u0105cz\u0105cej sobowt\u00f3ra z piersi\u0105 medjum.<\/p>\n
Stwierdzono wi\u0119c, \u017ce organizm ludzki jest podw\u00f3jny, i \u017ce eteryczna, czyli subtelniejsza jego posta\u0107, mo\u017ce si\u0119 odrywa\u0107 od grubej, dotykalnej, daj\u0105c wra\u017cenie mniej lub wi\u0119cej do zwyk\u0142ego podobne. Hipoteza cia\u0142a eterycznego jest stara jak \u015bwiat. Jest to \u00f3w cie\u0144 cz\u0142owieka, kt\u00f3ry p\u0142acze w r\u00f3\u017cnych legendach, jest to dw\u00f3jnik kap\u0142an\u00f3w egipskich, kt\u00f3ry mia\u0142 b\u0142\u0105dzi\u0107 jaki\u015b czas przy grobie, jest to cia\u0142o duchowe \u015bw. Paw\u0142a (Kor. I, XV, ), jest to oko\u0142oduch – perisprit spirytyst\u00f3w, cia\u0142o astralne okultyst\u00f3w, metaorganizm Hellenbacha, sobowt\u00f3r Trentowskiego i si\u0142a nerwowa Hartmanna – jest to tylko czwarty czy pi\u0105ty stan rozrzedzenia materji.<\/p>\n
Widziad\u0142a medjumiezne – cia\u0142o eteryczne medjum – czerpi\u0105 atomy potrzebne do takiego zg\u0119szczenia si\u0119, czyli materjalizacji z medjum i otoczenia – medjum traci nawet po\u0142ow\u0119 swego ci\u0119\u017caru.<\/strong><\/em><\/p>\nA wi\u0119c formowanie si\u0119 owych mg\u0142awic, a nast\u0119pnie i ca\u0142ych postaci\u0105 odbywa si\u0119 g\u0142\u00f3wnie na rachunek cia\u0142a medjum, czyli \u017ce medjum daje nietylko swoje cia\u0142o eteryczne, jako \u017cyw\u0105 kanw\u0119 dla ukazuj\u0105cych si\u0119 postaci, ale nadto ust\u0119puje jeden po drugim swoje atomy, kt\u00f3re formuj\u0105 chwilowo inny, podobny, kosztem tamtego, znacznie pr\u0119dzej, ni\u017c to by\u0142o w akcie rozwoju i wzrostu, ale za to mniej trwale i mniej solidnie.<\/p>\n
Czarownice-medja oskar\u017cano o zmian\u0119 wagi cia\u0142a i dla sprawdzenia rzucano je do wody – p\u0142awienie czarownic. Kt\u00f3ra nie ton\u0119\u0142a, t\u0119 uwa\u017cano za winn\u0105.<\/p>\n
Widziad\u0142a ukazuj\u0105 si\u0119 zawsze w ubraniu po prostu dlatego, \u017ce zdaniem Ochorowicza nie s\u0105 to duchy, ale wytwory imaginacji ludzkiej, kt\u00f3ra odbija tylko to, co pami\u0119\u0107 zachowa\u0142am).<\/p>\n
W\u0142asno\u015b\u0107 bowiem cia\u0142a ludzkiego rozszczepiania swoich atom\u00f3w jest wsp\u00f3lna wszystkim cia\u0142om sta\u0142ym, a wi\u0119c i kwiatom i cia\u0142om martwym, a poniewa\u017c wszelka materjalizacja odbywa si\u0119 pod kierunkiem wyobra\u017ce\u0144, posta\u0107 jej zmienia\u0107 si\u0119 mo\u017ce i musi stosownie do tre\u015bci tych wyobra\u017ce\u0144. Ochorowicz m\u00f3wi dalej, \u017ce wszystko, co widzia\u0142 w do\u015bwiadczeniach medjumicznych, nie dostarczy\u0142o mu \u017cadnego dowodu istnienia duch\u00f3w (bo ich zreszt\u0105 nie widzia\u0142 i nie m\u00f3g\u0142 si\u0119 z nimi porozumiewa\u0107, nie b\u0119d\u0105c jasnowidzem).<\/p>\n
Ostatecznie wysnu\u0142 Ochorowicz na podstawie swoich do\u015bwiadcze\u0144 medjumicznych nast\u0119puj\u0105ce wnioski:<\/p>\n
\n- Niema zjawisk spirytystycznych bez medjum; zale\u017cno\u015b\u0107 ich od
\nmedium jest oczywista i bezwarunkowa.<\/li>\n - Zjawiska medjumiezne odbywaj\u0105 si\u0119 kosztem medium i pod kierunkiem jego my\u015bli, przewa\u017cnie bezwiednych, ale poza zakres jego pami\u0119ci nie wychodz\u0105cych.<\/li>\n
- Zjawiska medjumiczne zawsze wyczerpuj\u0105 i wymagaj\u0105 wypoczynku, a medja spirytystyczne, eksperymentuj\u0105ce bez odpowiedniej opieki, cz\u0119sto ko\u0144cz\u0105 neurastenj\u0105, parali\u017cem lub ob\u0142\u0119dem. Im silniejsze objawy), tern wi\u0119ksza bezw\u0142adno\u015b\u0107 cia\u0142a, po\u0142\u0105czona z b\u00f3lem medjum.<\/li>\n
- Niema w medjumizmie nic takiego, co by przeczy\u0142o znanym prawom mechaniki. Je\u017celi st\u00f3\u0142 si\u0119 podnosi, jakby bez podpory, to tylko dlatego, \u017ce podpora ta jest niewidzialna, a nie dlatego, \u017ceby jej wcale nie by\u0142o. Je\u017celi zmienia wag\u0119, to tylko dlatego, \u017ce go ci\u0105gnie lub podpiera r\u0119ka niewidzialna dwojnika medjum, lub inny pr\u0105d dynamiczny – promienie sztywne.<\/li>\n<\/ul>\n
\n*) Mniemanie to zwalcza rzeczowo T. O. w artykule ,,Podstawy spirytyzmu”, Hejna\u0142 1934, str. 272-274.
\n*) My\u015bli tu oczywi\u015bcie o objawach natury materjalnej.<\/p>\n
<\/p><\/blockquote>\n
\n- Medjum jest tylko zwierciad\u0142em, odbijaj\u0105cem si\u0142y, poj\u0119cia i nastr\u00f3j<\/em> uczuciowy uczestnik\u00f3w, zwierciad\u0142em, kt\u00f3re si\u0142\u0119 otrzyman\u0105 przerabia, koncentruje i w ruch wprawia.<\/strong><\/li>\n
- \u015awiat\u0142o parali\u017cuje objawy; im mniej \u015bwiat\u0142a, tem pr\u0119dzej przychodz\u0105 objawy, tem s\u0105 silniejsze i wyra\u017aniejsze. \u015awiat\u0142o dzia\u0142a na cia\u0142o eteryczne medjum, rozprasza atomy i sprzeciwia si\u0119 rozszczepieniu cia\u0142a eterycznego od materjalnego.<\/li>\n
- Muzyka i \u015bpiew, a zw\u0142aszcza ch\u00f3ralny, sprzyjaj\u0105 objawom. Medjumizm stanowi tylko now\u0105 kategorj\u0119 i wy\u017cszy stopie\u0144 zjawisk hipnotycznych. Animizm jest r\u00f3wnoznaczny z medjumizmem.<\/li>\n
- Wed\u0142ug medjumizmu tkwi w organizmie ludzkim si\u0142a, mog\u0105ca dzia\u0142a\u0107 poza powierzchni\u0119 cia\u0142a. Si\u0142\u0119 t\u0119 nazywaj\u0105 magnetyzmem zwierz\u0119cym lub ludzkim, elektryczno\u015bci\u0105, odem, si\u0142\u0105 \u017cyciow\u0105 lub psychiczn\u0105 i t. p.<\/li>\n<\/ul>\n
R\u00f3\u017cnica mi\u0119dzy spirytyzmem a medjumizmem polega przedewszystkiem na tem, i\u017c pierwszy z g\u00f3ry uwa\u017ca kwestj\u0119 \u017cycia po \u015bmierci za rozstrzygni\u0119t\u0105 twierdz\u0105co, gdy drugi przyznaje tylko tyle, \u017ce w zjawiskach medjumicznych nauka znalaz\u0142a po raz pierwszy spos\u00f3b do\u015bwiadczalnego badania tej odwiecznej zagadki. Spirytyzm jest wiar\u0105 w duchy, a w szczeg\u00f3lno\u015bci wiar\u0105 w mo\u017cno\u015b\u0107 powrotu dusz zmar\u0142ych na ziemi\u0119 i komunikowania si\u0119 z nami przez po\u015brednictwo medj\u00f3w. Tem samem uznaje nie\u015bmiertelno\u015b\u0107 duszy i niekt\u00f3re inne dogmaty religijne, niezale\u017cnie od tego lub owego wyznania. Jest to jedyna wiara, opieraj\u0105ca si\u0119 na do\u015bwiadczeniu, daj\u0105cem si\u0119 powtarza\u0107 niemal na zawo\u0142anie i do\u015bwiadczenie to, jak mniema, nadaje jego religji charakter naukowy. Nast\u0119pnie dowodzi Ochorowicz, \u017ce zjawiska telekinezji, czyli wywo\u0142ywania ruchu na odleg\u0142o\u015b\u0107, polegaj\u0105 na rozszczepieniu si\u0119 r\u0119ki medjum na materjaln\u0105 i eteryczn\u0105 lub na nowej formie energji, kt\u00f3r\u0105 nazwa\u0142 promieniami sztywnemi. To za\u015b opiera si\u0119 na zasadzie istnienia cia\u0142a dynamicznego lub eterycznego, czyli – jak je okulty\u015bci nazywaj\u0105 – astralnego, mog\u0105cego si\u0119 od\u0142\u0105czy\u0107 od cia\u0142a materjalnego.<\/p>\n
Tem t\u0142umacz\u0105 si\u0119 wszelkie lewitacje i przenoszenie przedmiot\u00f3w, lewitacja medjum samego lub z krzes\u0142em przez jego dwojnika,\u00a0 zapalenie \u015bwiat\u0142a lampki elektrycznej przez naci\u015bni\u0119cie guzika r\u0119k\u0105 eteryczn\u0105 medjum, unoszenie si\u0119 tabliczek w powietrzu, kt\u00f3re rzekomy duch „John” t\u0142umaczy\u0142 nast\u0119puj\u0105co: ,,Od wszystkich r\u0105k, a g\u0142\u00f3wnie od r\u0105k medjum, id\u0105 promienie fluidu, jakby nitki, mi\u0119dzy kt\u00f3remi zawieszone s\u0105 tabliczki, a je\u015bli id\u0105 wy\u017cej, to podtrzymuj\u0105 je owe promienie, jakby pr\u0119ty, zbiegaj\u0105ce si\u0119 w jedn\u0105 p\u0142aszczyzn\u0119, albo w jeden punkt.” Wynikiem tych do\u015bwiadcze\u0144 by\u0142o ostatecznie odkrycie i udowodnienie istnienia promieni sztywnych, \u00a0co by\u0142o ukoronowaniem \u017cmudnych bada\u0144 jego nad przyczyn\u0105 powstania zagadkowych zjawisk medjumicznych. O nowo odkrytych promieniach sztywnych tak pisze Ochorowicz:<\/p>\n
„Jest to pr\u0105d lub emanacja z ko\u0144c\u00f3w palc\u00f3w medjum, zachowuj\u0105ca si\u0119 jakby w\u0142\u00f3kna i pasma jakiej\u015b substancji niewidzialnej, zdolnej wywo\u0142ywa\u0107 skutki mechaniczne, poza granicami cia\u0142a. Po\u00a0siadaj\u0105 pewn\u0105 spoisto\u015b\u0107, s\u0105 elastyczne ale do\u015b\u0107 sztywne, \u017ceby wywo\u0142ywa\u0107 nacisk. Rozchodz\u0105 si\u0119 po linjach przewa\u017cnie prostych, mog\u0105 si\u0119 skupi\u0107 i w jednym punkcie i przedstawiaj\u0105 pewne podobie\u0144stwa do promieni katodowych rurki Crookesa. Wywieraj\u0105c nacisk, mog\u0105 pozornie zmienia\u0107 wag\u0119 cia\u0142, a posiadaj\u0105c pewn\u0105 konsystencj\u0119, mog\u0105 podtrzymywa\u0107 cia\u0142a lekkie, a nawet unosi\u0107 je w powietrzu.<\/p>\n
Promienie sztywne mo\u017cna stwierdzi\u0107:<\/p>\n
\n- wzrokiem – niekiedy bowiem staj\u0105 si\u0119 widzialne;<\/li>\n
- dotykiem – stawiaj\u0105 bowiem lekki op\u00f3r przy dotkni\u0119ciu, jakby paj\u0119czyna lub nitka subtelna;<\/li>\n
- skutkami mechanicznemi – poniewa\u017c przesuwaj\u0105 i unosz\u0105 lekkie przedmioty;<\/li>\n
- fotografowaniem – poniewa\u017c niekiedy staj\u0105 si\u0119 widzialne na kliszy jako nitka fluidyczna, jasna na ciemnem tle, ciemna na jasnem;<\/li>\n
- radjografj\u0105 bezpo\u015bredni\u0105 – w ciemno\u015bci, bo towarzysz\u0105 im zjawiska \u015bwietlne, cho\u0107 niewidzialne dla oka, ale dzia\u0142aj\u0105ce na klisze.<\/li>\n<\/ol>\n
O pokrewnych im promieniach X, r\u00f3wnie\u017c przez niego odkrytych, tak si\u0119 wyra\u017ca: ,,S\u0105 one wy\u017cszym stopniem promieniotw\u00f3rczo\u015bci medjumicznej – ale:<\/p>\n
\na) nie s\u0105 sztywne,<\/p>\n
b) nie wywieraj\u0105 skutk\u00f3w mechanicznych,<\/p>\n
c) maj\u0105 w\u0142a\u015bciwe sobie formy dzia\u0142ania na klisz\u0119 – geometrycznie regularna kula \u015bwietlna, gdy promienie sztywne daj\u0105 tylko pasma albo w\u0142\u00f3kna,<\/p>\n
d) przechodz\u0105 przez wszystkie cia\u0142a, gdy promienie sztywne nie przechodz\u0105 przez \u017cadne cia\u0142o twarde,<\/p>\n
e) chemicznemu ich dzia\u0142aniu towarzyszy niekiedy zdolno\u015b\u0107 wywo\u0142ywania plam barwnych o pi\u0119knych, \u017cywych kolorach,<\/p>\n
f) dzia\u0142aj\u0105 na znaczne odleg\u0142o\u015bci, gdy promienie sztywne tylko z bliska,<\/p>\n
g) wymagaj\u0105 znacznie wi\u0119kszego wysi\u0142ku medjum, dochodz\u0105cego a\u017c do gwa\u0142townego b\u00f3lu i parali\u017cu,<\/p>\n
h) wydzielaj\u0105 si\u0119 nie z ko\u0144c\u00f3w palc\u00f3w, lecz przewa\u017cnie z d\u0142oni.<\/p>\n<\/blockquote>\n
Nazwa promieni X powsta\u0142a przez podobie\u0144stwo do promieni Roentgena. Wyniki tych bada\u0144 nad promieniotw\u00f3rczo\u015bci\u0105 cia\u0142a ludzkiego przedstawi\u0142 Ochorowicz w r. 1909 na pierwszym Zje\u017adzie polskich neurolog\u00f3w, psychiatr\u00f3w i psycholog\u00f3w w Krakowie, gdzie w niechlubny i kompromituj\u0105cy dla nauki polskiej spos\u00f3b zachowa\u0142o si\u0119 prezydjum Zjazdu, nie dopuszczaj\u0105c do dyskusji nad jego referatem, kt\u00f3ry przysporzy\u0142 s\u0142awy imieniowi polskiemu! Ochorowicz nie zrazi\u0142 si\u0119 tern, lecz o\u015bwiadczy\u0142, \u017ce, nie dbaj\u0105c o uznanie lub pot\u0119pienie\u00a0 Zjazd\u00f3w, Towarzystw i Akademij, jeszcze niekompetentnych, prowadzi\u0107 b\u0119dzie dalej swoje poszukiwania i tylko od czasu do czasu b\u0119dzie og\u0142asza\u0142 to, co uzna za stosowne. Kto chce, niech wierzy, kto nie chce, niech sam szuka.<\/p>\n
Oceniaj\u0105c zdobycze i zas\u0142ugi Ochorowicza dla nauki i \u017cycia wog\u00f3le, powiedzia\u0142 Dr. T. Soko\u0142owski o jego do\u015bwiadczeniach, \u017ce wykazuj\u0105, i\u017c cz\u0142owiek rozporz\u0105dza w pewnych warunkach zdolno\u015bciami ideoplastycznemi, t. zw. mo\u017cno\u015bci\u0105, modelowania materji \u017cywej si\u0142\u0105 my\u015bli, czyli, \u017ce wyobra\u017cenie urzeczywistnia si\u0119 fizjologicznie. Donios\u0142o\u015b\u0107 tej tezy jest olbrzymia; z chwil\u0105 jej przyj\u0119cia pada w gruzy gmach fizjologji materjalistycznej, przed my\u015bl\u0105 ludzk\u0105 otwieraj\u0105 si\u0119 nowe horyzonty, szeroko\u015bci i wagi niezmiernej. Wyobra\u017cenie bowiem przestaje by\u0107 czem\u015b zale\u017cnem, produktem materji, przeciwnie sfera psychiczna modeluje materj\u0119, daje jej kszta\u0142t i atrybuty. Czyli materja przechodzi w analizie ostatecznej w wy\u017cszy dynamizm, kt\u00f3ry j\u0105 warunkuje, a ten dynamizm jest sam w zale\u017cno\u015bci od ducha.<\/p>\n
Teorja ta, przedstawiona przez Ochorowicza Towarzystwu biologicznemu w Pary\u017cu w r. 1884, okazuje si\u0119 niezmiernie wa\u017cn\u0105 w zastosowaniu do medycyny, metapsychiki, a szczeg\u00f3lnie dla psychoterapji. Ca\u0142e zapewne pokolenie zu\u017cyje sw\u0105 prac\u0119, aby doj\u015b\u0107 do pozytywnych wynik\u00f3w teorji ideoplastji; obecnie szkoda, \u017ce niema ludzi i \u015brodk\u00f3w, aby pchn\u0105\u0107 naprz\u00f3d i rozwin\u0105\u0107 szerzej idee Ochorowicza, kt\u00f3re mog\u0142yby da\u0107 ludzko\u015bci korzy\u015bci nieobliczalne.! Z naszej za\u015b strony dodajemy z rado\u015bci\u0105, \u017ce do\u015bwiadczenia i odkrycia Ochorowicza i innych badaczy zagranic\u0105 wyja\u015bniaj\u0105 i potwierdzaj\u0105 a\u017c dot\u0105d ma\u0142o lub wcale nie zrozumiane zasady i nauki, wypowiedziane ju\u017c przed stu laty przez naszych wieszcz\u00f3w w okresie ich tw\u00f3rczo\u015bci mistycznej, szczeg\u00f3lnie przez S\u0142owackiego w jego Genezis z Ducha, Samuelu Zborowskim i Kr\u00f3lu Duchu, streszczaj\u0105cych si\u0119 w naczelnej zasadzie: „Wszystko<\/em> przez ducha i dla ducha stworzone jest, a nic dla celu cielesnego nie istnieje<\/strong>„.<\/p>\nW poszukiwaniach swoich doszed\u0142 Ochorowicz ostatecznie do zupe\u0142nie nowych, niezbadanych jeszcze wynik\u00f3w naukowych, do t. zw. radjografji, ideolplastji fotograficznej i fotografji my\u015bli. Przy pomocy bowiem odkrytych promieni elektro-chemicznych, wydobywaj\u0105cych si\u0119 z cia\u0142a medjum, fotografowa\u0142 w ciemno\u015bci po\u0142o\u017cone na kliszy przedmioty i bez aparatu fotograficznego uzyskiwa\u0142 odbicia na p\u0142ytach niewidzialnych r\u0105k fluidycznych, a nawet ca\u0142ego sobowt\u00f3ru medjum, jako te\u017c i odbitki my\u015bli i wyobra\u017ce\u0144 medjum. \u015awiat\u0142o, potrzebne do sfotografowania tej r\u0119ki lub sobowt\u00f3ra, wy\u0142ania si\u0119 albo z r\u0119ki medjum, albo z jego sobowt\u00f3ra czyli cia\u0142a astralnego medjum.<\/p>\n
Znaczenie tych odkry\u0107 na przysz\u0142o\u015b\u0107 jest nieobliczalne. Wielka te\u017c szkoda, \u017ce \u015bmier\u0107 przedwczesna przerwa\u0142a jego dalsze donios\u0142e badania w tym kierunku; nie znalaz\u0142 dotychczas godnego nast\u0119pcy, kt\u00f3ry by do\u015bwiadczenia jego dalej poprowadzi\u0142 i wykorzysta\u0142! Lecz i na to przyjdzie czas.<\/p>\n
Dla dope\u0142nienia i uwydatnienia dzia\u0142alno\u015bci Ochorowicza na polu wychowania, lecznictwa, zdrowia i \u017cycia spo\u0142ecznego przytoczymy jeszcze kilka jego zda\u0144 i zasad, posiadaj\u0105cych i dla dalszej przysz\u0142o\u015bci swoj\u0105 warto\u015b\u0107 i zastosowanie, a \u015bwiadcz\u0105cych o jego i\u015bcie ojcowskiej trosce o dobro narodu i ludzko\u015bci.<\/p>\n
Nieocenione s\u0105 jego rady i wskaz\u00f3wki dla \u017cycia, podane w jego dzie\u0142ach: „Psychologja i Medycyna”, oraz ,,Psychologja – Pedagogika i Etyka”. Szczeg\u00f3lnie ostatnie, jak sam z ca\u0142\u0105 s\u0142uszno\u015bci\u0105 powiedzia\u0142 w przedmowie, mo\u017cna i trzeba uwa\u017ca\u0107 za program narodowy, poj\u0119ty zasadniczo, a nie, jak to zwykle bywa\u0142o, formalistycznie – program reformy i wzmocnienia naszego moralnego stanu posiadania – bo nie ma tam ani jednej
\nmy\u015bli, kt\u00f3ra by nie by\u0142a natchniona ch\u0119ci\u0105 przyj\u015bcia w pomoc naszemu odrodzeniu narodowemu.<\/p>\n
Zaraz na wst\u0119pie podkre\u015bla wa\u017cno\u015b\u0107 znajomo\u015bci psychologji, kt\u00f3ra z samej natury rzeczy, z samego jej stosunku do innych nauk, sztuk i \u017cycia codziennego, jako przejaw\u00f3w, badanych przez ni\u0105 zasadniczo si\u0142 i energij duchowych, winna by\u0107 podstaw\u0105 ca\u0142ej moralnej i o\u015bwiatowej budowy naszego odrodzenia narodowego. „Pos\u0142uchaj, m\u00f3wi, dozna\u0142e\u015b w \u017cyciu wielu zawod\u00f3w, nie tylko od losu… Dlaczego? Bo\u015b nie zna\u0142 ludzi; bo\u015b ich bra\u0142, jak si\u0119 przedstawiaj\u0105, nie pr\u00f3buj\u0105c nawet si\u0119gn\u0105\u0107 g\u0142\u0119biej w dusze i s\u0105dzi\u0107 je krytycznie. Wybra\u0142e\u015b zaw\u00f3d nieodpowiedni… Dlaczego? Bo\u015b nie zna\u0142 siebie, bo\u015b nie pr\u00f3bowa\u0142 nawet uprzytomni\u0107 sobie swoich sk\u0142onno\u015bci, zdolno\u015bci na\u0142og\u00f3w; bo\u015b ufa\u0142 zanadto chwilowemu upodobaniu – albo zn\u00f3w nie ufa\u0142 wcale swoim si\u0142om.<\/p>\n
Nie masz szcz\u0119\u015bcia w po\u017cyciu ma\u0142\u017ce\u0144skiem… Dlaczego? Mo\u017ce dlatego tylko, \u017ce\u015bcie si\u0119 pobrali, nie znaj\u0105c si\u0119; \u017ce nie umiecie odczuwa\u0107 wzajemnie swoich stan\u00f3w duchowych?<\/p>\n
Robisz sobie ci\u0105gle bez potrzeby nieprzyjaci\u00f3\u0142… Dlaczego? Mo\u017ce po prostu dlatego tylko, \u017ce nie masz poj\u0119cia o mnogo\u015bci odmian w charakterach ludzkich; \u017ce ich s\u0105dzisz po sobie; albo wymagasz za wiele; albo nie umiesz si\u0119 pogodzi\u0107 z tym faktem, \u017ce nawet szczer\u0105 \u017cyczliwo\u015b\u0107 ka\u017cdy objawia inaczej?<\/p>\n
Jeste\u015b cz\u0142owiekiem rozumnym i uczciwym; mimo to dzieci wychowa\u0142e\u015b na nicponi\u00f3w… Dlaczego? Prawdopodobnie dlatego, \u017ce\u015b ich nigdy porz\u0105dnie nie obserwowa\u0142, \u017ce ci\u0119 nikt nie obja\u015bni\u0142 o wa\u017cno\u015bci pierwszych wp\u0142yw\u00f3w, o potrzebie systematyczno\u015bci i stanowczo\u015bci w post\u0119powaniu z niemi, albo o ich wyj\u0105tkowej wra\u017cliwo\u015bci, kt\u00f3ra uleg\u0142a pierwszym lepszym z\u0142ym wp\u0142ywom?<\/p>\n
Ostatecznie zwalasz wszystko na losy, na nieszcz\u0119\u015bliw\u0105 gwiazd\u0119, wierzysz w uroki, w przyrodzon\u0105 przewrotno\u015b\u0107 ludzk\u0105, w loterj\u0119, w sny, jeste\u015b przes\u0105dnym… Dlaczego? Bo\u015b by\u0142 w \u017cyciu wszystkiem, tylko nie badaczem \u017cycia.”<\/p>\n
,,Reform\u0119 musimy zacz\u0105\u0107 od siebie. Ani pedagogiki pisane dla ojc\u00f3w, ani higjeny dla matek, ani podr\u0119czniki dla nauczycieli na nic si\u0119 nie zdadz\u0105, je\u015bli ka\u017cdy z nich nie nauczy\u0142 si\u0119 obserwowa\u0107 siebie i dzieci – do\u015bwiadczeniem w\u0142asnem zdobywa\u0107 prawid\u0142a i przepisy? jakie maj\u0105 wprowadzi\u0107 w wykonanie.”<\/p>\n
R\u00f3wnocze\u015bnie stale podnosi\u0142 – wbrew wynoszeniu jednostronnemu<\/em> god\u0142a: ,,Wiedza to pot\u0119ga” – nowe has\u0142o: ,,Nie tylko wiedza jest pot\u0119g\u0105 – jest ni\u0105 i charakter.”<\/strong><\/p>\nNie zapomina\u0142 te\u017c o znaczeniu gier i zabaw dla m\u0142odzie\u017cy, \u017c\u0105daj\u0105c pozostawienia jej pewnej swobody w wyborze i rozk\u0142adzie ich. Powinny one by\u0107 r\u00f3wnouprawnione z nauk\u0105, bo i one mog\u0105 by\u0107 nauk\u0105, a nawet nauk\u0105 wa\u017cniejsz\u0105 w \u017cyciu: cn\u00f3t towarzyskich i spo\u0142ecznych, je\u015bli tylko b\u0119d\u0105 prowadzone w ten spos\u00f3b, \u017ceby ka\u017cda zabawa by\u0142a jak\u0105\u015b organizacj\u0105, przyzwyczajaniem do karno\u015bci i \u0142\u0105czno\u015bci duchowej – obok pozostawienia mo\u017cliwej swobody jednostkom. Nigdy jednak nie powinna zabawa polega\u0107 na jednostkowej swawoli.<\/p>\n
Pozostawmy tak\u017ce dzieciom mo\u017cno\u015b\u0107 zbierania odleglejszych owoc\u00f3w pracy, sadzenia drzewek i kwiat\u00f3w, hodowania jedwabnik\u00f3w, budowania altanek, wyko\u0144czania r\u00f3\u017cnych rob\u00f3t r\u0119cznych, obszywania bielizny, z kt\u00f3rej same lub rodzice ich d\u0142ugo korzysta\u0107 i z wdzi\u0119czno\u015bci\u0105 wspomina\u0107 b\u0119d\u0105, oszcz\u0119dzania po kilka groszy z ka\u017cdej sumki i t. d., nie m\u00f3wi\u0105c ju\u017c o przyuczaniu starszych dzieci do rzeczywistej, cho\u0107 umiarkowanej pracy dla chleba, celem ul\u017cenia rodzicom.<\/p>\n
Wpajajmy te\u017c, m\u00f3wi on, w dusze naszych dzieci poczucie i potrzeb\u0119 obowi\u0105zkowo\u015b\u0107 i, wyrabiajmy w nich samodzielno\u015b\u0107 i odwag\u0119 cywiln\u0105, by\u015bmy nie byli „papug\u0105” narod\u00f3w, na\u015bladuj\u0105c wszystko, co warte i nie warte – cz\u0119\u015bciej to ostatnie. Niech ka\u017cda jednostka, id\u0105ca w \u015bwiat, m\u00f3wi sobie: ,,Mam wzgl\u0119dem \u017cycia obowi\u0105zki. Musz\u0119 pracowa\u0107, \u017ceby nie by\u0107 ci\u0119\u017carem rodzicom, a ewentualnie, \u017ceby im da\u0107 utrzymanie na staro\u015b\u0107. Na niczyj\u0105 pomoc liczy\u0107 nie powinienem, a tern mniej na pomoc bez zas\u0142ugi. Uczciwe nazwisko, jakie nosz\u0119, obowi\u0105zuje mnie do strze\u017cenia go od skazy, a do tego niezb\u0119dnym warunkiem jest wydawanie stale mniej, ni\u017cbym m\u00f3g\u0142 wyda\u0107. Powinienem zawsze my\u015ble\u0107 o posuwaniu si\u0119 w g\u00f3r\u0119 nabytemi wiadomo\u015bciami i wyrabianiem charakteru. Ojczyzna liczy na mnie, jako na przynale\u017cn\u0105 jej cz\u0105stk\u0119, powinienem si\u0119 wi\u0119c okaza\u0107 godnym jej zaufania. ,,Wo\u0142am do was – powiada Ochorowicz – wykre\u015blcie z \u017cycia waszego liczenie na ,,szcz\u0119\u015bcie, na ,,los, na ,,wdzi\u0119czno\u015b\u0107 i pomoc ludzk\u0105 i na ,,jako\u015b to b\u0119dzie – a ,,uczcie si\u0119 oblicza\u0107 stosunki rzeczywiste! Gromi r\u00f3wnie\u017c brak etyki w sprawach prywatnych, publicznych i mi\u0119dzynarodowych, m\u00f3wi\u0105c: ,,Etyka mi\u0119dzynarodowa jest odr\u0119bna i, kr\u00f3tko m\u00f3wi\u0105c, o wiele ni\u017csz\u0105 moralnie, nie tylko w praktyce, ale i w powszechnie przyj\u0119tej teorji. Najazdy i grabie\u017ce cudzej w\u0142asno\u015bci, nazywa\u0142yby si\u0119 w stosunkach prywatnych rozbojem – w stosunkach mi\u0119dzynarodowych nazywaj\u0105 si\u0119: rozszerzaniem rynk\u00f3w zbytu, prawem podboju, albo nawet: krzewieniem wy\u017cszej kultury – przyczem w dodatku, ta ostatnia bywa w rzeczywisto\u015bci moralnie ni\u017csz\u0105. Kneblowanie ust jednostkom zowie si\u0119 gwa\u0142tem – odbieranie narodom podbitym praw do w\u0142asnego j\u0119zyka – obron\u0105 jedno\u015bci pa\u0144stwowej. Fa\u0142sz, podst\u0119p, \u0142amanie s\u0142owa, ubli\u017caj\u0105 ka\u017cdej jednostce prywatnej – dla dyplomat\u00f3w s\u0105 one tylko: stosowaniem racji stanu, prowadz\u0105cem do wielko\u015bci. Przekupywanie s\u0142ug w cudzym domu,\u00a0dla szpiegostwa i zdrady, pot\u0119pia w stosunkach towarzyskich ka\u017cdy cz\u0142owiek; ale nie pot\u0119pia ich w stosunkach mi\u0119dzynarodowych, nawet gdy chodzi o mocarstwa zaprzyja\u017anione. Podobnie ocenianem jest ekonomiczne rujnowanie s\u0105siada za pomoc\u0105 rozmy\u015blnych przepis\u00f3w granicznych i odpowiednich traktat\u00f3w handlowych – a w stosunkach wojennych: dziko\u015b\u0107, podst\u0119p, barbarzy\u0144stwo, staj\u0105 si\u0119 bohaterstwem.”<\/p>\n
Panuj\u0105cy za\u015b system nauki i wychowania obrazuje w spos\u00f3b nast\u0119puj\u0105cy: ,,Nie spostrzegamy, \u017ce ca\u0142a nauka, \u0142\u0105cznie z higjen\u0105 i gimnastyk\u0105, to tylko jednostronna hodowla tendencyj wieku – praktycznego indywidualizmu, prze\u015blepiaj\u0105cego ca\u0142kowicie rozw\u00f3j cz\u0142owiek a, duszy jako duszy. Ca\u0142o\u015b\u0107, istota pozostaj\u0105 w gruncie rzeczy tern, czem by\u0142y: barbarzy\u0144sk\u0105 ciemnot\u0105 z pozorami nadzwyczajnych post\u0119p\u00f3w. Uczy si\u0119 katechizmu, ale nie wszczepia si\u0119 cn\u00f3t Chrystusowych; wyrozumia\u0142o\u015bci dla innych, a surowo\u015bci dla siebie; je\u015bli za\u015b odrzuca si\u0119 katechizm, to tylko dlatego, \u017ceby szczepi\u0107 moralno\u015b\u0107 swego stronnictwa i nienawi\u015b\u0107 do innych.<\/p>\n
Wzgl\u0119dno\u015b\u0107 wiedzy wyk\u0142ada si\u0119 tu i \u00f3wdzie – w szko\u0142ach wy\u017cszych – w ni\u017cszych szerzy si\u0119 ba\u0142wochwalstwo dla wiedzy, zast\u0119puj\u0105cej dawne bo\u017cki. Ko\u015bci\u00f3\u0142 powszechny straci\u0142 kredyt, ale za to nauka sta\u0142a si\u0119 ko\u015bcio\u0142em. A tymczasem nauka powinna by\u0107 tylko bezstronnem, omylnem, szczerem dochodzeniem prawdy – niczem wi\u0119cej. Szko\u0142a uczy nie dochodzenia prawdy, ale ma t\u0119 nieusprawiedliwion\u0105 pretensj\u0119, \u017ce uczy samej prawdy, \u017ce daje gotowy zas\u00f3b wiedzy, kt\u00f3ry trzeba tylko przesypa\u0107 do g\u0142owy uczni\u00f3w. Byle tylko m\u0142odzieniec dosta\u0142 w r\u0119k\u0119 klucz do karjery – bo przecie\u017c dla \u017cycia uczymy si\u0119, nie dla szko\u0142y! Ale dla jakiego \u017cycia? Tego, w kt\u00f3rem panuj\u0105 wiecznie te same, niskie zapasy, w kt\u00f3rem ma\u0142o kto szuka dr\u00f3g nowych, ma\u0142o kto rozumie si\u0142\u0119 zwi\u0105zk\u00f3w dla wsp\u00f3lnych cel\u00f3w, a natomiast jeden na\u015bladuje drugiego, jeden wydziera drugiemu, jeden kopie do\u0142ki pod drugim.” Znamienne i dosadne s\u0105 jego powiedzenia, jak np.: ,,Biada tym, kt\u00f3rzy maj\u0105 co\u015b nowego do powiedzenia Nigdy wielkie prawdy, wielkie reformy, nigdy wa\u017cne” odkryci a nie wysz\u0142y z \u0142ona Akademij. Akademje s\u0105 to przytu\u0142ki dla zas\u0142u\u017conych, ale nie przewodniki w post\u0119pie.”<\/p>\n
„Nowe prawdy zosta\u0142y przyj\u0119te, armaty i wiatr\u00f3wki starego kalibru posz\u0142y w k\u0105t, a m\u0142oda nauka rozwija si\u0119 w dalszym ci\u0105gu i nawet si\u0119 nie gniewa, \u017ce jej tak d\u0142ugo kazano czeka\u0107 za drzwiami! Czasy si\u0119 zmieniaj\u0105!”<\/strong><\/em><\/p>\n,,Silne wzruszenia i uniesienie, strach, gniew, niepok\u00f3j, b\u00f3l moralny mog\u0105 dzia\u0142a\u0107 r\u00f3wnie zab\u00f3jczo, jak najgwa\u0142towniejsze trucizny, niekiedy nawet szybciej.”<\/p>\n
,,Je\u015bli chcesz by\u0107 zdrowym, przedewszystkiem… chciej by\u0107 zdrowym! Kpij sobie z drobnych niedomaga\u0144, traktuj\u0105c je z g\u00f3ry; nie pozwalaj\u0105c im nawet przypuszcza\u0107, \u017ce mog\u0142yby zaw\u0142adn\u0105\u0107 tob\u0105. Gdy za\u015b to nieszcz\u0119\u015bcie ju\u017c si\u0119 sta\u0142o, nie wahaj si\u0119 w szybkiej decyzji:\u00a0lecz si\u0119, lecz wytrwale, powtarzaj\u0105c sobie rano, w po\u0142udnie i wiecz\u00f3r: musz\u0119 by\u0107 zdrowym – nie dam si\u0119!<\/p>\n
Dorzucaj\u0105c jeszcze par\u0119 szczeg\u00f3\u0142\u00f3w o nim, jako cz\u0142owieku, zako\u0144czamy ten skromny przyczynek do o\u015bwietlenia i przybli\u017cenia nam jego wielkiej postaci<\/p>\n
Ochorowicz by\u0142 par excellence uczonym. Znane by\u0142o jego roztargnienie, zreszt\u0105 pe\u0142ne wdzi\u0119ku, cechuj\u0105ce ludzi niepowszednich. By\u0142 cz\u0142owiekiem ma\u0142om\u00f3wnym, niezmiernie dobrym i prostym w obej\u015bciu. Cechowa\u0142a go wielka, wrodzona kultura; wyraz twarzy znamionowa\u0142 si\u0142\u0119 i genjalno\u015b\u0107. O\u017ceni\u0142 si\u0119 w trzydziestym roku \u017cycia z bardzo urodziw\u0105 p. Marj\u0105 Leszczy\u0144sk\u0105. W po\u017cyciu ma\u0142\u017ce\u0144skiem nie by\u0142 atoli szcz\u0119\u015bliwy – ma\u0142\u017ce\u0144stwo to rozbi\u0142o si\u0119, a \u017cona jego, autorka podr\u0119cznika: „Kuchnia jarska”, wysz\u0142a powt\u00f3rnie za m\u0105\u017c za adwokata Monata.<\/p>\n
Posiada\u0142 wielk\u0105 si\u0142\u0119 \u017cywotn\u0105 i wielki zas\u00f3b magnetyzmu, kt\u00f3ry zu\u017cytkowa\u0142 na cudowne wprost uzdrawianie wielu tysi\u0119cy ci\u0119\u017cko chorych w kraju i zagranic\u0105. By\u0142 bowiem od urodzenia prawdziwym lekarzem z Bo\u017cej \u0142aski i hojnie obdarza\u0142 tym darem cierpi\u0105cych i potrzebuj\u0105cych pomocy duchowej i cielesnej. I za to nale\u017cy mu si\u0119 szczera pami\u0119\u0107 i wdzi\u0119czno\u015b\u0107 potomno\u015bci. Je\u017celi nie docenia\u0142 nale\u017cycie pewnych przejaw\u00f3w \u015bwiata ducha i nie uznawa\u0142 istnienia i mo\u017cno\u015bci oddzia\u0142ywania duch\u00f3w os\u00f3b umar\u0142ych na \u017cycie ludzi i na bieg rzeczy na ziemi, to tylko dlatego,\u00a0\u017ce nie mia\u0142 sposobno\u015bci i mo\u017cno\u015bci przekona\u0107 si\u0119 o tern dowodnie. Skoro atoli odszed\u0142 w za\u015bwiaty, wtedy, wbrew swoim doczesnym mniemaniom, sam jako duch odciele\u015bniony, szuka\u0142 sposobno\u015bci do porozumiewania si\u0119 z \u015bwiatem ziemskim i z nami tak\u017ce przez r\u00f3\u017cne medja i przez Agni P., darz\u0105c nas swoj\u0105 pomoc\u0105 i \u015bwiat\u0142emi radami. Przez uznanie i udowodnienie istnienia i dzia\u0142ania dwojnika, czyli sobowt\u00f3ra, cia\u0142a eterycznego czyli astralnego cz\u0142owieka, przez odkrycie i zbadanie pewnych si\u0142 i promieniowania cia\u0142a ludzkiego, widzialnego lub niewidzialnego, przejawiaj\u0105cych si\u0119 na planie fizycznym, stwierdzono dowodnie istnienie \u015bwiata duchowego czyli nadzmys\u0142owego, a tern samem rzeczywisto\u015b\u0107 istnienia duch\u00f3w i mo\u017cno\u015b\u0107 porozumiewania si\u0119 ich z lud\u017ami \u017cyj\u0105cymi na ziemi za po\u015brednictwem medj\u00f3w i jasnowidz\u00f3w. Stwierdzono i udowodniono nie\u015bmiertelno\u015b\u0107 cz\u0142owieka i okaza\u0142o si\u0119 naocznie, \u017ce szkoda czasu na pr\u00f3\u017cne i go\u0142os\u0142owne k\u0142\u00f3tnie i spory spirytyst\u00f3w i metapsychik\u00f3w, gdy\u017c w rzeczy samej maj\u0105 s\u0142uszno\u015b\u0107 jedni i drudzy i k\u0142\u00f3c\u0105 si\u0119 o jedn\u0105 i t\u0119 sam\u0105 rzecz, cho\u0107 z odmiennych punkt\u00f3w widzenia.<\/p>\n
Reasumuj\u0105c olbrzymi dorobek naukowy genjalnego naszego rodaka, musimy stwierdzi\u0107 pewn\u0105 uderzaj\u0105c\u0105 analogj\u0119 mi\u0119dzy misj\u0105 jego, a misj\u0105 Marji Curie-Sk\u0142odowskiej. U progu Nowej Ery oboje wyr\u0105buj\u0105 chodnik, po kt\u00f3rym nauki przyrodnicze, dot\u0105d \u015bci\u015ble materjalistyczne, zaczynaj\u0105 si\u0119 niewidocznie przedostawa\u0107 niejako na plan wy\u017cszy, gdy\u017c subtelniejsze stany materji staj\u0105 si\u0119 zwolna dost\u0119pne badaniu ludzkiemu. Odkrycie promienistego stanu materji, to jakby pierwszy krok na tej drodze; badanie cia\u0142 niewidzialnych cz\u0142owieka i transsubstancji grubomaterjalnego cia\u0142a widzialnego w r\u00f3\u017cnorodne cia\u0142a niewidzialne, dokonywuj\u0105cej si\u0119 w zjawiskach medjumicznych – to dalszy krok naprz\u00f3d, zbli\u017caj\u0105cy wiedz\u0119 do poznania najwy\u017cszego stanu bytu – najsubtelniejszego, ale i najrealniejszego – jakim jest duch. Stoj\u0105c na gruncie \u015bci\u015ble naukowym, bada Ochorowicz zewn\u0119trzn\u0105 szat\u0119 zjawisk medjumicznych. Do najistotniejszej ich tre\u015bci duchowej trudno mu podej\u015b\u0107 z przyj\u0119tego stanowiska uczonego badacza, gdy\u017c na to trzeba by by\u0107 jasnowidzem, albo te\u017c polega\u0107 na wewn\u0119trznem wyczuciu, czyli wierze.<\/em><\/strong><\/p>\nW ka\u017cdym razie popchn\u0105\u0142 Ochorowicz mocno nauk\u0119 wzwy\u017c na drodze, u szczytu kt\u00f3rej zleje si\u0119 ona ostatecznie w jedno z wiar\u0105, przez poznanie jedynie rzeczywistego bytu ducha.<\/p>\n
\u017ar\u00f3d\u0142o:<\/strong><\/em>\u00a0fragment z ksi\u0105\u017cki \u201cNowoczesny ruch spirytualistyczny z szczeg\u00f3lnym uwzgl\u0119dnieniem Polski\u201d autor J\u00f3zef Chobot, Wis\u0142a 1937<\/p>\n\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
Chlub\u0105 ca\u0142ego \u015bwiata naukowego i Polski s\u0105 g\u0142o\u015bne imiona i zas\u0142ugi Dra Juljana Ochorowicza i Curie-Sk\u0142odowskiej, prawdziwych dobroczy\u0144c\u00f3w ludzko\u015bci. Szczeg\u00f3lnie pierwszemu nale\u017cy si\u0119 szersza wzmianka.<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":0,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[1177,326,1174,1182,1187,1186,843,1185,1180,1171,1188,1147,1184,1181,1179,1175,1189,1003,1172,1176,1183,1178,1173],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5815"}],"collection":[{"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=5815"}],"version-history":[{"count":6,"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5815\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":5822,"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5815\/revisions\/5822"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=5815"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=5815"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=5815"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}