Jako odr\u0119bny i w\u0142asny \u015bwiat wewn\u0119trzny jestestwo duszy ludzkiej r\u00f3\u017cni si\u0119 od cielesno\u015bci. Odr\u0119bno\u015b\u0107 ta wyst\u0119puje jaskrawo, gdy skierujemy uwag\u0119 na najprostsze odczucie zmys\u0142owe.<\/p>\n
Nikt nie mo\u017ce wiedzie\u0107, czy kto inny przyjmuje takie odczucie w \u015bci\u015ble podobny spos\u00f3b jak on sam. Wiadomo, \u017ce istniej\u0105 ludzie \u015blepi na barwy, ci widz\u0105 rzeczy tylko w r\u00f3\u017cnych odcieniach szarego koloru. Inni za\u015b s\u0105 cz\u0119\u015bciowo \u015blepi na barwy. Nie mog\u0105 pewnych odcieni barwnych postrzega\u0107. Obraz \u015bwiata, jaki si\u0119 ich oczom przedstawia, jest odmiennym od tego, jaki widz\u0105 ludzie t. z w. normalni. A to\u017c samo stosuje si\u0119 i do innych zmys\u0142\u00f3w. Bez dalszych wnioskowa\u0144 wida\u0107 st\u0105d, \u017ce ju\u017c najprostsze odczucia zmys\u0142owe\u00a0 nale\u017c\u0105 do \u015bwiata wewn\u0119trznego. Moimi cielesnymi zmys\u0142ami mog\u0119 odebra\u0107 wra\u017cenie sto\u0142u czerwonego, jakie kto\u015b inny r\u00f3wnie\u017c odbierze: ale nie mog\u0119 spostrzedz cudzego odczucia czerwieni.\u00a0 St\u0105d trzeba odczucia zmys\u0142owa okre\u015bla\u0107 jako duszne. Kiedy si\u0119 sobie fakt ten zupe\u0142nie wyja\u015bni, przestanie si\u0119 wkr\u00f3tce uwa\u017ca\u0107 prze\u017cycia wewn\u0119trzne za jedynie m\u00f3zgowe zdarzenia lub za co\u015b podobnego.\u00a0 Z wra\u017cenieni zmys\u0142owem wi\u0105\u017ce si\u0119 przedewszystkiem uczucie. Jedno wra\u017cenie sprawia cz\u0142owiekowi przyjemno\u015b\u0107, inne nieprzyjemno\u015b\u0107. Oto poruszenia jego wewn\u0119trznego, dusznego \u017cycia, W swych uczuciach dotwarza cz\u0142owiek drugi \u015bwiat do tego, kt\u00f3ry na\u0144 z zewn\u0105trz oddzia\u0142ywa, Przybywa trzeci czynnik: wola, Przez ni\u0105 cz\u0142owiek reaguje na \u015bwiat zewn\u0119trzny. A przeto odbija on sw\u0105 istot\u0119 wewn\u0119trzn\u0105 na \u015bwiecie zewn\u0119trznym. Dusza ludzka ujawnia si\u0119 przez akty woli. Wi\u0119c czyny ludzkie odr\u00f3\u017cniaj\u0105 si\u0119 od zdarze\u0144 zewn\u0119trznej przyrody pi\u0119tnem wewn\u0119trznego \u017cycia. Tak wyst\u0119puje dusza cz\u0142owieka jako jego w\u0142asno\u015b\u0107 wobec \u015bwiata zewn\u0119trznego. Otrzymuje
\non bod\u017ace od zewn\u0105trz, i wed\u0142ug nich buduje sw\u00f3j w\u0142asny \u015bwiat. Cielesno\u015b\u0107 staje si\u0119 podstaw\u0105 duszy.<\/p>\n