{"id":3546,"date":"2019-09-27T09:36:00","date_gmt":"2019-09-27T07:36:00","guid":{"rendered":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/?p=3546"},"modified":"2019-09-27T12:02:03","modified_gmt":"2019-09-27T10:02:03","slug":"proverbia-salomonis-przyslowia-salomona","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/proverbia-salomonis-przyslowia-salomona\/","title":{"rendered":"PROVERBIA SALOMONIS – PRZYS\u0141OWIA SALOMONA"},"content":{"rendered":"

PRZEDMOWA<\/em>
\nPowodowany brakiem elementarnych ksi\u0105\u017cek, zdolnych przyswoi\u0107 m\u0142odzie\u017cy naszej w j\u0119zyku krajowym skarby moralne w Pi\u015bmie \u015a-tym zawarte, powzi\u0105\u0142em my\u015bl zbadania gruntownego ksi\u0119gi \u201ePrzys\u0142\u00f3w Salomona” jako drogowskazu moralno\u015bci i obyczaj\u00f3w. B\u0142. p. Izaak Kramstuck przet\u0142umaczy\u0142 je dos\u0142ownie na j\u0119zyk polski, a w przedmowie, swojej zwraca uwag\u0119: \u017ce w skr\u00f3ceniu \u015bcis\u0142em wyra\u017cone, czem j\u0119zyk hebrajski mianowicie wyr\u00f3\u017cnia si\u0119 od innych, s\u0105 mniej dost\u0119pne dla m\u0142odzie\u017cy; dodaj\u0105c, i\u017c wierszem, a mow\u0105 \u0142atw\u0105 by\u0142yby przyst\u0119pniejszemu To mnie zach\u0119ci\u0142o do niniejszej pracy; badaj\u0105c bowiem kilkana\u015bcie lat t\u0119 cz\u0119\u015b\u0107 P. \u015a-go, ze szczer\u0105 ochot\u0105 przyst\u0105pi\u0142em do t\u0142umaczenia.<\/p>\n

W r. 1879 wysz\u0142y pierwsze 6 rozdzia\u0142\u00f3w w \u201eIzraelicie”, lecz zwa\u017cywszy, \u017ce praca ta jest zbyt powa\u017cn\u0105 na pismo peryodyczne, postanowi\u0142em wyda\u0107 j\u0105 w osobnej ksi\u0105\u017cce, mog\u0105cej s\u0142u\u017cy\u0107 dla m\u0142odszego wieku. Dzi\u015b up\u0142yw a lat 16 od wydania owych pierwszych rozdzia\u0142\u00f3w, w kt\u00f3rym to czasie, sko\u0144czywszy po 18 .miesi\u0105cach pierwsze t\u0142umaczenie wierszem, takowe w 8-miu egzemplarzach poprawia\u0142em: dopiero \u00f3smy wyda\u0142 mi si\u0119 godny do druku.\u00a0 \u00a0Dzi\u015b o\u015bmielam si\u0119 podda\u0107 ja ocenie moich ziomk\u00f3w,<\/p>\n

W t\u0142umaczeniu o ile mo\u017cna wiernem my\u015bli tam zawartych, sz\u0142o mi g\u0142\u00f3wnie o j\u0119zyk \u0142atwy zrozumia\u0142y dla m\u0142odego umys\u0142u; pragn\u0105c aby zdolniejsze pi\u00f3ra ni\u017c moje, na tej niwie pracy umys\u0142owej, dot\u0105d u nas od\u0142ogiem le\u017c\u0105cej, dorzuci\u0142y swe ziarna, kt\u00f3re by\u00a0 rozwin\u0119\u0142y duchowo i moralnie m\u0142odzie\u017c nasz\u0105 oboj\u0119tn\u0105 dot\u0105d na history\u0119 swego narodu i skarby Pism a \u015awi\u0119tego.’<\/p>\n

T\u0142umacz.<\/em><\/strong><\/p>\n

\n

B\u0141OGOS\u0141AWIONEJ PAMI\u0118CI
\nJAKUBA TUGENDHOLDA
\nT\u0142umacza i Cenzora ksi\u0105g hebrajskich,
\nB. DYREKTORA SZKO\u0141Y RABIN\u00d3W WARSZAWIE
\nprac\u0119 sw\u0105 po\u015bwi\u0119ca
\nT\u0142umacz.<\/p>\n

Zanim powa\u017c\u0119 si\u0119 niniejsza prac\u0119 moj\u0105 podda\u0107 ocenie ziomk\u00f3w ukochanych, niech mi \"\"<\/a>wolno b\u0119dzie po\u015bwi\u0119ci\u0107 s\u0142\u00f3w kilka b\u0142. pami\u0119ci Jakuba Tugendholda<\/strong><\/em>, kt\u00f3rego \u017cycie by\u0142o pasmem nieprzerwanem pracy umys\u0142owej, w celu uszlachetnienia ducha i instynkt\u00f3w moralnych w\u015br\u00f3d swoich braci po wierze; tudzie\u017c zjednania im dobrej opinii u tych, \u015br\u00f3d kt\u00f3rych \u017cyj\u0105c, post\u0119p sw\u00f3j duchowy i byt materyalny korzystnie rozwijaj\u0105.<\/p>\n

Jako siostrzeniec, mia\u0142em sposobno\u015b\u0107 bli\u017cej podziwia\u0107 ten umys\u0142 prac\u0105 niestrudzony; a maj\u0105c w oprawie wszystkie niemal dowody jego dzia\u0142alno\u015bci publicznej, po przewertowaniu takowych, uczyni\u0142em sobie za zadanie, jako wype\u0142nienie \u015bwi\u0119tego obowi\u0105zku, cho\u0107 w kr\u00f3tkiej tre\u015bci, ten \u017cywot wzorowego m\u0119\u017ca og\u0142osi\u0107, gdy dot\u0105d prawie milczeniem pomini\u0119ty zosta\u0142.<\/p>\n

Akta, w kt\u00f3rych obok dowod\u00f3w \u015bwiadcz\u0105cych o uznaniu zas\u0142ug b\u0142. p. T. w s\u0142u\u017cbie rz\u0105dowej, mieszcz\u0105 si\u0119 prace jego (po cz\u0119\u015bci w\u0142asnor\u0119cznie pisane), a maj\u0105ce na celu wy\u0142\u0105cznie\u00a0 o\u015bwiat\u0119 m\u0142odego pokolenia; obok zrehabilitowania \u00f3wczesnej administracyi w Instytucyach publicznych \u017cyd\u00f3w tutejszych; s\u0105 oprawione w 6-ciu Mantach i przezemnie z\u0142o\u017cone w bibliotece przy Synagodze na T\u0142omackiem.<\/p>\n

Urodzony w r. 1795 w m. Dzia\u0142oszycach, zaledwie wychodz\u0105c z dziecinnego wieku, bo w r. 180 9 po pierwszych elementarnych naukach, party gor\u0105c\u0105 ch\u0119ci\u0105 w\u0142asnej o\u015bwiaty, mia\u0142 do zwalczenia przes\u0105dy \u00f3wczesnego fanatyzm u. Pomin\u0105wszy nader bolesne przej\u015bcia jego w stosunkach familijnych, pod kt\u00f3rych wp\u0142yw em uleg\u0142 chorobie, a z kt\u00f3rej zaledwie wyszed\u0142, opu\u015bci\u0142 rodzinne miasto i uda\u0142 si\u0119 cichaczem do Wroc\u0142awia, gdzie przez 3 lata ucz\u0119szcza\u0142 do liceum S-tej El\u017cbiety, kt\u00f3re chlubnie uko\u0144czywszy, przyby\u0142 w r. 1814 do Krakowa, i tam utrzymywa\u0142 si\u0119 z lekcyi, ku ko\u0144cowi za\u015b r. 1817 zamieszka\u0142 w Warszawie. We w\u0142asnor\u0119cznym swoim kr\u00f3tkim \u017cyciorysie tak si\u0119 wyra\u017ca.<\/p>\n

\u201eKu ko\u0144cowi 1817 r. uda\u0142em si\u0119 z Krakow a do Warszawy, gdzie po dwuletniej blizko prywatnej s\u0142u\u017cbie nauczycielskiej, i po uzyskaniu od Ministerstwa Wyzna\u0144 religijnych i O\u015bwiecenia publicznego w\u0142a\u015bciwego pozwolenia, pomimo wszelkich trudno\u015bci i prze\u015bladowa\u0144 ze strony ciemnej klasy wsp\u00f3\u0142wyznawc\u00f3w , za\u0142o\u017cy\u0142em w\u0142asnym kosztem po S-m Michale 1819 r. pierwsz\u0105 publiczn\u0105 szko\u0142\u0119 dla m\u0142odzie\u017cy starozakonnej; a po pierwszym p\u00f3\u0142rocznym wybornym popisie uczni\u00f3w moich, powo\u0142any zosta\u0142em przez wzmiankowane Ministerstwo do s\u0142u\u017cby Rz\u0105dowej, jako Organizator trzech szk\u00f3\u0142 elementarnych; w kilka za\u015b lat p\u00f3\u017aniej mianowany zosta\u0142em Cz\u0142onkiem i Sekretarzem Komitetu cenzury do ksi\u0105g i pism hebrajskich.\u201c<\/p>\n

Fakt, \u017ce mozolnie zebrany grosz z pracy nauczycielskiej po\u015bwi\u0119ci\u0142 na o\u015bwiat\u0119 swych wsp\u00f3\u0142braci po wierze nie potrzebuje komentarzy o sercu i charakterze Jakuba Tugendholda, i w skazuje \u017ce on, a nikt inny, by\u0142 pierwszym, kt\u00f3ry rzuci\u0142 ziarno o\u015bwiaty pomi\u0119dzy swoimi w kraju tutejszym. Kto pragnie wiedzie\u0107 jak od swoich za to zosta\u0142 wynagrodzony, jak mu si\u0119 wywdzi\u0119czono, niech raczy zajrze\u0107 do akt wy\u017cej wspomnionych, a obok wielu interesuj\u0105cych fakt\u00f3w, ujrzy \u017ce to by\u0142 prawdziwy m\u0119czennik swego wieku. Ale sprawiedliwo\u015b\u0107 Rz\u0105du krajowego potrafi\u0142a oceni\u0107 i mo\u017cliwie nagradza\u0107 prawe d\u0105\u017cenia i zas\u0142ugi Tugendholda. W siedem lat po otwarciu szko\u0142y elementarnej dla dzieci \u017cydowskich, wsp\u00f3\u0142wyznawcy rzucaj\u0105 na\u0144 kl\u0105tw\u0119, z zagro\u017ceniem pozbawienia go \u017cycia- od czego zabezpiecza go Urz\u0105d Municypalny M.W.
\n\u2022 W r. 1822 wyrzeka si\u0119 przynale\u017cnych mu z kassy funduszu szk\u00f3\u0142 elem. z\u0142. 1000.<\/p>\n

W r. 1828 Komissya Wojew\u00f3dztwa Krakowskiego wzywa go do rewizyi Ksi\u0105g hebrajskich niecenzurowanych. W r. 1837 d. 1 Stycznia za przyczynienie si\u0119 do zmniejszenia d\u0142ugu krajowego o 1,902,474 z\u0142. otrzymuje od Najja\u015bniejszego cesarza Miko\u0142aja I-go medal z\u0142oty z napisem za po\u017cyteczno\u015b\u0107, na wst\u0119dze S-ej Anny.<\/p>\n

W r. 1840 cz\u0119\u015b\u0107 wp\u0142ywu w kwocie 1500 z\u0142. z wydawnictwa swego dzie\u0142ka pod tyt: \u201ePierwsza wskrzeszona my\u015bl o istnieniu Boga,\u201c ofiaruje War. Tow. Dobr\u00f3cz.<\/p>\n

W tym\u017ce roku Zarz\u0105d miasta mianuje go organizatorem domu przytu\u0142ku dla starc\u00f3w i kalek, kt\u00f3rego to zak\u0142adu by\u0142 inicyatorem; z\u0142o\u017cywszy summ\u0119 z\u0142. 10000, a reszt\u0119 potrzebnego funduszu na wybudowanie gmachu i dalsze jego istnienie u zamo\u017cnych wsp\u00f3\u0142wyznawc\u00f3w zebrawszy.<\/p>\n

W r. 1842 przeznacza rs. 300 dla tego\u017c zak\u0142adu, W r. 1844 d. 23 Maja otrzymuje od Najja\u015bniejszego Pana drugi medal z\u0142oty z napisem na po\u017cyteczno\u015b\u0107 na wst\u0119dze \u015a-go Stanis\u0142awa. W tym\u017ce roku d. 19 Listopada otrzymuje w darze od Najja\u015bniejszego Pana rs. 1000, jako nagrod\u0119 za wydanie dzie\u0142ka w je\u017cyku polskim pod tyt: \u201eW skaz\u00f3wki prawdy i zgody, pod wzgl\u0119dem r\u00f3\u017cnicy wyzna\u0144”.<\/p>\n

W r. 1845, otrzymuje od Rz\u0105du podzi\u0119kowanie w chlubnych i zaszczytnych pochwa\u0142ach za gorliwe spe\u0142nienie swych obowi\u0105zk\u00f3w, kt\u00f3remi w ci\u0105gu swej 36-to letniej s\u0142u\u017cby rz\u0105dowej wielekro\u0107 zaszczycony zosta\u0142. W tym\u017ce roku ofiaruje jako w 25-io letni\u0105 rocznic\u0119 s\u0142u\u017cby rz\u0105dowej na rzecz domu Przytu\u0142ku rs. 150.<\/p>\n

W r. 1846, Warsz. Tow. Dobr. przesy\u0142a mu podzi\u0119kowanie za ofiar\u0119 315 rs. na rzecz Ochron i sierot. (*)<\/p>\n

W r. 1850, otrzymuje tytu\u0142 Obywatela poczesnego, wraz z stosownym dyplomem, przez Heroldy\u0119 Kr. Pol. , W r. 1853, Minister O\u015bwiecenia publicznego mianuje go Dyrektorem Szko\u0142y Rabin\u00f3w.<\/p>\n

W r. 1855, Najja\u015bniejszy Pan za 36 lat gorliwej s\u0142u\u017cby, jako w nagrod\u0119 licznych prac oddzielnych, obdarza go kwot\u0105 rs. 1500.<\/p>\n

B\u0142. p. Jakub Tugendhold zszed\u0142 ze \u015bwiata d. 20 Kwietnia 1871 r. zostawiwszy owoce z zasianych sob\u0105 ziarn dla dobra duchowego, przewa\u017cnie dla swoich braci po wierze, nie tylko w licznych osobistych zabiegach, gdzie sz\u0142o o ich obron\u0119 moraln\u0105 i materyaln\u0105 ale w dzie\u0142ach drukiem og\u0142oszonych i w\u0142asnym nak\u0142adem wydanych, umoralnienie swoich na celu maj\u0105cych, a mianowicie:<\/p>\n

1) Dumania Izraelity na warcie, przez J. Tugendholda, cz\u0142onka gwardyi narodowej, r. 1830.<\/p>\n

2.) Recenzya dzie\u0142a pod tyt: S\u0142ownik hebrajski, obja\u015bniony przez A. L. Chiariniego, profesora, Uniwersytetu Warsz. – Recenzent zbijaj\u0105c z\u0142o\u015bliwe interpretacye autora,<\/p>\n

\n

*) Skromne te zasi\u0142ki w por\u00f3wnaniu ze summami dzisiejszych ofiarodawc\u00f3w s\u0105 nie wielkie pomn\u0105c w szak\u017ce, \u017ae to czyni\u0142 urz\u0119dnik nie posiadaj\u0105cy nie wi\u0119cej nad skromn\u0105 pensy\u0105, z kt\u00f3rej mia\u0142 do wy\u017cywienia \u017con\u0119 i 7-ro dzieci, by\u0142 to prawdziwy grosz wdowi na o\u0142tarzu ludzko\u015bci .z\u0142o\u017cony. wykazuje mu przesz\u0142o 900 b\u0142\u0119d\u00f3w i uchybie\u0144 w pomienionym s\u0142owniku. Dzie\u0142ko to u\u0142o\u017cone zosta\u0142o przy wsp\u00f3\u0142dzia\u0142aniu znanego uczonego b\u0142. p. Abrahama Sterna. Wysz\u0142o w 1830 r.<\/em><\/p>\n

\n

3.) Obrona Izraelit\u00f3w, przek\u0142ad dzie\u0142a: Teszuath Israel, -Rabi Manasse ben Israel, z przedmow\u0105 Mendelsona, i obszernym wst\u0119pem t\u0142umacza. Wydaniem tego dzie\u0142a, gruntownie zbijaj\u0105cego zarzut u\u017cywania przez \u017cyd\u00f3w krwi chrze\u015bcija\u0144skiej do obrz\u0119d\u00f3w religijnych bt. p. Tugendhold\u00a0 wa\u017cn\u0105 po\u0142o\u017cy\u0142 zas\u0142ug\u0119 w sprawie ludzko\u015bci i swoich wsp\u00f3\u0142wyznawc\u00f3w po szczeg\u00f3le.<\/p>\n

5.) Fedon, czyli o nie\u015bmiertelno\u015bci duszy; udatny przek\u0142ad dzie\u0142a tej\u017ce nazwy M. Mendelsona z \u017cyciorysem i wizerunkiem autora.<\/p>\n

6.) Ben-Jakir, czyli syn ulubiony. O prawdach religijnych i nauce obyczaj\u00f3w dla m\u0142odzie\u017cy Izraelskiej r. 1834.<\/p>\n

7.) Mod\u0142y i rozpami\u0119tywania religijno-moralne dla m\u0142odzie\u017cy szkolnej izraelskiej r. 1837.<\/p>\n

8 ) Pierwsza wskrzeszona my\u015bl o istnieniu Boga; legenda staro\u017cytna; przek\u0142ad poematu s\u0142awnego hebreity, rabi Salomona Kohn r. 1840.<\/p>\n

9.) Wskaz\u00f3wki prawdy i zgody, pod wzgl\u0119dem r\u00f3\u017cnicy wyzna\u0144 ze staro\u017cytnych dzie\u0142 hebrajskich zebrane i uwagami obja\u015bnione. Autor rozwin\u0105\u0142 tu wiele erudycyi rabinicznej i dzielnie odpiera uprzedzenia przeciwko \u017cydom r. 1844.<\/p>\n

10.) Bechynoth O\u0142am. Rozmy\u015blania o \u015bwiecie. Przek\u0142ad dzie\u0142a tej nazwy Rabi Jedoja habedraszy z w. Hapenini r. 1846.<\/p>\n

11.) S\u0142owo w swoim czasie – rzecz na uczczenie dnia 8-go Lipca w kt\u00f3rym za\u0142o\u017cony zosta\u0142 kamie\u0144 pod nowy gmach domu schronienia dla starc\u00f3w i sierot starozakonnych r.1847.<\/p>\n

12.) Rys my\u015bli powa\u017cnych, po\u015bwi\u0119cony pami\u0119ci os\u00f3b zgas\u0142ych, zas\u0142u\u017conych zak\u0142adom dobroczynnym i szpitalom bez r\u00f3\u017cnicy wyznania r. 1848.<\/p>\n

Na marginesie jednej z kart egzemplarza tej ksi\u0105\u017cki, przys\u0142anej Redakcyi Izraelity, przy modlitwie o odwr\u00f3cenie plagi, by\u0142 nast\u0119puj\u0105cy w\u0142asnor\u0119czny dopisek autora: \u201eGrasowa\u0142a wtedy cholera; pe\u0142ni\u0142em obowi\u0105zki prezyduj\u0105cego w szpitalu cholerycznym, za rogatkami Pow\u0105zkowskiem i przez 11 tygodni. Wszystkie od s\u0142u\u017cby rz\u0105dowej wolne godziny po\u015bwi\u0119ci\u0142em s\u0142u\u017cbie szpitalnej, i tam w\u015br\u00f3d g\u0142o\u015bnych j\u0119k\u00f3w i widok\u00f3w \u015bmierci wygotowa\u0142em niniejsz\u0105 prac\u0119.<\/p>\n

13.) Mirmo, czyli tu\u0142acz pokutuj\u0105cy. Dramat w 5-u aktach (Udramatyzowanie faktu opisanego przez brata autora W. Tugendholda w Wilnie). (*)<\/p>\n

Opr\u00f3cz tych i innych publikacyi b\u0142. p. J. Tugendhold pisywa\u0142 artyku\u0142y polemizuj\u0105ce z ka\u017cdym niemal organem wrogo ku \u017cydom si\u0119 odzywaj\u0105cym , gromi\u0105c i dowodami przekonywaj\u0105c o fa\u0142szu i z\u0142ej woli przeciwnika; tak \u017ce wobec tej g\u0142\u0119bokiej erudycyi musiano umilkn\u0105\u0107, przyznaj\u0105c s\u0142uszno\u015b\u0107 jego dowodom.<\/p>\n

Niedbaj\u0105cy o ho\u0142dy, dla siebie oboj\u0119tny na korzy\u015bci materyalne, a z po\u015br\u00f3d wielu ci\u0119\u017car\u00f3w gniot\u0105cych w\u00f3wczas lud \u017cydowski, kt\u00f3re jego gorliwo\u015b\u0107 i wytrwa\u0142o\u015b\u0107 w dopi\u0119ciu powzi\u0119tego raz zamiaru w imi\u0119 s\u0142uszno\u015bci znios\u0142a, g\u0142\u00f3wniejsze zas\u0142uguj\u0105 na uwag\u0119.<\/p>\n

1.) Zniesienie Kaha\u0142u, jako plagi s\u0142awnej z nadu\u017cy\u0107 szczeg\u00f3lnie dla biednych i \u015bredniego stanu.
\n2.) Zniesienie Chajremu, czyli kl\u0105twy, kt\u00f3remi samowola Kaha\u0142u hojnie szafowa\u0142a.<\/p>\n

\n

*) Spis powy\u017cszy dzie\u0142 b\u0142. p. J. Tugendholda wyj\u0119ty z Tygodnika \u201eIzraelity\u201c jest pi\u00f3ra szan. Redaktora S. Peltyna.\u201c<\/p>\n

\n

3.) Zniesienie roty przysi\u0119gi, kt\u00f3rej forma uw\u0142acza\u0142a godno\u015bci cz\u0142owieka. I tak wiele innych \u015bredniowiecznych zwyczaj\u00f3w upokarzaj\u0105cych lud w kraju o\u015bwieconym.<\/p>\n

Popularno\u015b\u0107 jego przy tak wysokich zas\u0142ugach by\u0142a bezgraniczna; mimo \u017ce do 2-ej po p\u00f3\u0142nocy a cz\u0119sto ca\u0142\u0105 noc pracowa\u0142, najbiedniejszy bywa\u0142\u00a0 ys\u0142uchany, wsparty porad\u0105, lub pismem do w\u0142adzy w\u0142a\u015bciwej; a wreszcie datkiem: nikomu o ile m\u00f3g\u0142 nie odmawia\u0142. Chc\u0105c wiernie zbada\u0107 obfit\u0105 dzia\u0142alno\u015b\u0107 b\u0142ogiej pami\u0119ci tego czcigodnego m\u0119\u017ca, nie w tych szczup\u0142ych ramach, ale w jego aktach wy\u017cej w skazanych szuka\u0107 nale\u017cy.<\/p>\n

To tylko jeszcze doda\u0107 mog\u0119, \u017ce w po\u017cyciu domowem bl. p. Jak\u00f3b Tugendhold by\u0142 najlepszym m\u0119\u017cem ze wszech miar godnej siebie ma\u0142\u017conki, kt\u00f3rej rady we wszystkich niemal swych czynno\u015bciach zasi\u0119ga\u0142.<\/p>\n

B\u0142. p. Salomea Tugendhold mia\u0142a serce kr\u00f3lewskie, a takt niezr\u00f3wnany do ostatniej chwili swego \u015bwi\u0105tobliwego \u017cywota. Zgas\u0142a w Berlinie w 82 roku \u017cycia.
\nB\u0142. p. J. Tugendhold by\u0142 czu\u0142ym i troskliwym ojcem, dawszy swym dzieciom wzorowe wychowanie.<\/p>\n

\n

PRZYS\u0141OWIA SALOMONA<\/strong>
\nROZDZIA\u0141 I.<\/strong><\/p>\n

1) Przys\u0142owia Salomona, Kr\u00f3lewskiego syna
\nDawida – a Kr\u00f3la w kraju Palestyna.<\/p>\n

2) Aby razem z m\u0105dro\u015bci\u0105 m by\u0107 obyczaje.
\nCo o zdaniach rozs\u0105dnych poj\u0119cie nadaje.<\/p>\n

3) Przyj\u0105wszy obyczajno\u015b\u0107 rozumn\u0105 przy cnocie,
\nWype\u0142nia\u0107 sprawiedliwo\u015b\u0107 przy zacnej prostocie.<\/p>\n

4) Niebacznym o rozwadze da\u0107 wyobra\u017cenie,
\nM\u0142odzie\u0144cowi nauk\u0119 i zastanowienie.<\/p>\n

5) I m\u0105dry gdy rad s\u0142ucha – nauk\u0119 pomno\u017cy.
\nA trafne swoje wnioski rozumny przysporzy.<\/p>\n

6) By zrozumie\u0107 przys\u0142owie – zda\u0144 szczytnych znaczenia,
\nS\u0142owa m\u0119\u017c\u00f3w uczonych i ich zagadnienia.<\/p>\n

7) Boja\u017a\u0144 Boga najpierwsz\u0105 jest do wiedzy drog\u0105,
\nG\u0142upcy gardz\u0105 nauki zbawienn\u0105 przestrog\u0105.<\/p>\n

8) S\u0142uchaj z czci\u0105, gdy ci\u0119 synu ojciec napomina,
\nI nie gard\u017a tern co uczy przestroga matczyna.<\/p>\n

9) One stanowi\u0105 wdzi\u0119czn\u0105 twej g\u0142owy ozdob\u0119,
\nA w klejnot najcenniejszy stroj\u0105 tw\u0105 osob\u0119.<\/p>\n

10) Synu m\u00f3j – je\u015bli grzeszni ci\u0119 poczn\u0105 namawia\u0107,
\nNie przyzwalaj – trzeba im \u015bmia\u0142y op\u00f3r stawia\u0107.<\/p>\n

11) Gdy powiedz\u0105: p\u00f3jd\u017a z nam i – na krew czyha\u0107 chcemy ,
\nNa bezbronnych, bezpiecznych znienacka wpadniemy.<\/p>\n

12) Po\u0142kniemy ich jak otch\u0142a\u0144, bez \u015bladu po sobie,
\nJak cz\u0142owiek kiedy \u017cywcem zakopan jest w grobie.<\/p>\n

13) A gdy \u0142apy bogate si\u0119 wsp\u00f3lnie policz\u0105,
\nNape\u0142nimy swe domy zyskan\u0105 zdobycz\u0105.<\/p>\n

14) W tedy tw\u00f3j los pomy\u015blny padnie mi\u0119dzy nami,
\nTrzos wsp\u00f3lny nas obdzieli swojemi darami.<\/p>\n

15) Synu m\u00f3j nie chod\u017a z nimi – unikaj ich drogi,
\nOd \u015bcie\u017cki takich krok\u00f3w wstrzymuj swoje nogi.<\/p>\n

16) Bo ich nogi do z\u0142ego biegn\u0105 bez obawy,
\nSpiesz\u0105 by z niewinnymi rozpocz\u0105\u0107 b\u00f3j krwawy.<\/p>\n

17) Bez celu zda si\u0119, niby sie\u0107 g\u0142adko rozpi\u0119ta,
\nGdzie dla stworze\u0144 skrzydlatych ukryta pon\u0119ta.<\/p>\n

18) Lecz oni na krew drugich, gdy czatuj\u0105 skrycie,
\nCzyhaj\u0105c na nieswoje – w w\u0142asne godz\u0105 \u017cycie.<\/p>\n

19) Ta jest kolej ka\u017cdego, kt\u00f3ry z \u0142upu \u017cyje,
\n\u0141upieztwo posiadacza swojego zabije.<\/p>\n

20) Wsz\u0119dzie \u015bwiat\u0142o nauki b\u0142ogi\u0119 skutki miewa,
\nSwym g\u0142osem po ulicach i rynkach rozbrzmiewa.<\/p>\n

21) Na wzniesieniach w\u015br\u00f3d t\u0142um\u00f3w nieustannie wo\u0142a,
\nW progach bram (*)~w \u015brodku miasta g\u0142os wznosi doko\u0142a.<\/p>\n

22 ) P\u00f3ki\u017c g\u0142upcy mi\u0142owa\u0107 b\u0119dziecie marnot\u0119,
\nSzydercy – do szyderstwa mie\u0107 tylko ochot\u0119.
\nLekkomy\u015blni odpycha\u0107 nauk\u0119 i cnot\u0119.<\/p>\n

*) Miasta w staro\u017cytno\u015bci by\u0142y opasane murem – w kt\u00f3rych bywa\u0142y bramy, dzisiaj rogatkami zast\u0105pione, bramy za\u015b miasta u staro\u017cytnych by\u0142y miejscem, gdzie si\u0119 zbierali s\u0119dziowie, a uczeni lud o\u015bwiecali nauk\u0105.<\/p>\n

23) \u201eZwr\u00f3\u0107cie si\u0119 do mych przestr\u00f3g – zlej\u0119 swego ducha,<\/em><\/strong>
\nNa tego, kt\u00f3ry g\u0142osu moich s\u0142\u00f3w us\u0142ucha”<\/em><\/strong>. (*)<\/p>\n

24) \u201eCho\u0107 wo\u0142am – wy nie chcecie – op\u00f3r mi stawiacie,
\nNa r\u0119k\u0119 wam podan\u0105 wcale nie zwa\u017cacie”.<\/p>\n

25) \u201eZarzucali\u015bcie wszelk\u0105 m\u0105 rad\u0119 zuchwale,
\nMoich przestr\u00f3g i s\u0142ysze\u0107 nie chcecie w swym szale”.<\/p>\n

26) \u201eI ja przeto si\u0119 z waszej \u015bmia\u0107 b\u0119d\u0119 niedoli,
\nSzydzi\u0107 – skoro strach co w as napadnie – zaboli”.<\/p>\n

27) \u201eGdy jak wicher gwa\u0142towny trwoga na was spadnie,
\nN\u0119dza, nieszcz\u0119\u015bcie, ucisk, was przyt\u0142ocz\u0105 zdradnie”.<\/p>\n

28) \u201eW tedy gdy mnie wo\u0142aj\u0105c, na bezdro\u017ca zajd\u0105,
\nBy tam szuka\u0107 – na pr\u00f3\u017cno – bo mnie tam nie znajd\u0105”.<\/p>\n

29 ) \u201eBo wiedz\u0105 pogardzili – nauka ich dra\u017cni,
\nUpodobania w boskiej nie mieli boja\u017ani\u201c .<\/p>\n

30) \u201eNie chcieli zna\u0107 mej rady dla swego zbawienia,
\nZniewa\u017cali bezwzgl\u0119dnie moje napomnienia”.<\/p>\n

31) \u201eNiechaj\u017ce wi\u0119c z owoc\u00f3w dr\u00f3g swych po\u017cywaj\u0105.
\nSyci ze swych pop\u0119d\u00f3w – ich skutk\u00f3w doznaj\u0105.<\/p>\n

32) \u201eZuchwa\u0142o\u015b\u0107 nierozwa\u017cnych ich samych zabija,
\nI g\u0142upc\u00f3w siebie pewnych upadek nie mija.<\/p>\n

33) Kto za\u015b bacznie mnie s\u0142ucha ma spoczynek b\u0142ogi,
\nPewny, \u017ce go nie spotka nieszcz\u0119\u015bcia cios wrogi.<\/p>\n

*) Od. 23 zdania do ko\u0144ca rozdzia\u0142\u00f3w cudzys\u0142\u00f3w oznacza mow\u0119 m\u0105dro\u015bci<\/em><\/strong><\/p>\n

\n

Ca\u0142y materia\u0142 do pobrania PDF:\u00a0 Proverbia_Salomonis<\/a><\/p>\n

\u017ar\u00f3d\u0142o: fragment ksi\u0105\u017cki;<\/p>\n

(PROVERBIA SALOMONiS)
\nPRZYS\u0141OWIA SALOMONA
\nWYJ\u0104TEK Z PISMA \u015aWI\u0118TEGO
\nz hebrajskiego tekstu spolszczy\u0142 wierszem
\nNuma. v. Joachim Nirnstein
\n\u017byd polski – Introligator<\/p>\n

WARSZAWA.
\nDruk K. Kowalewskiego, Mazowiecka No 8.
\n1895<\/p>\n

\"\"<\/a><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

PRZEDMOWA Powodowany brakiem elementarnych ksi\u0105\u017cek, zdolnych przyswoi\u0107 m\u0142odzie\u017cy naszej w j\u0119zyku krajowym skarby moralne w Pi\u015bmie \u015a-tym zawarte, powzi\u0105\u0142em my\u015bl zbadania gruntownego ksi\u0119gi \u201ePrzys\u0142\u00f3w Salomona” jako drogowskazu moralno\u015bci i obyczaj\u00f3w. B\u0142. p. Izaak Kramstuck przet\u0142umaczy\u0142 je dos\u0142ownie na j\u0119zyk polski, … Czytaj dalej →<\/span><\/a><\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":0,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[5],"tags":[461,460,459],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3546"}],"collection":[{"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=3546"}],"version-history":[{"count":20,"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3546\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":3569,"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3546\/revisions\/3569"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=3546"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=3546"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/tarot-marsylski.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=3546"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}