Symboliczne znaczenie Piramidy Cheopsa

Zanim przystąpimy do omawiania głównego tematu, konieczne jest wprowadzenie podstawowej dyskusji na temat symbolicznego znaczenia kwadratu i koła. Bez odwoływania się do pierwotnych źródeł, czerpię odpowiednie informacje z dzieł renomowanych specjalistów, których zestawienie wykazuje zaskakującą zgodność w symbolice koła i kwadratu w różnych epokach i kulturach.

Z dzieła „Universismus” De Grootsa, fundamentalnego przeglądu chińskiego życia duchowego opublikowanego w 1918 roku, czerpię następujące informacje: Zgodnie z klasycznymi dokumentami, w dawnych czasach niebo było czczone w formie okrągłego dysku z jaspisu (s. 161). Trzy cylindryczne warstwy ziemi w okrągłym kopcu, głównej części Świątyni Nieba w Pekinie, odpowiadają formie nieba (s. 143-144). Niebo odpowiada jasnej i ciepłej polarnej energii wszechświata (s. 187). W przeciwieństwie do tego główny kopiec Świątyni Ziemi ma kształt kwadratu, odpowiadający kwadratowemu wyobrażeniu ziemi (s. 189). Ziemia odpowiada ciemnej i zimnej polarnej energii wszechświata (s. 187). Japonia przejęła te koncepcje od Chin, filozoficznie je klarując i pogłębiając; szczególnie wnikliwie definiowała przejęte symbole buddyjska sekta Shingon. Cytuję H. Smidta: „Okrąg symbolizuje ulotną, zmienną duszę” (s. 203). Niebiańskie moce są przedstawione w tabeli zwanej Kongokai-Mandara, odpowiadającej czystej psychicznej polaryzacji świata, gdzie wszystkie elementy są okrągłe. Natomiast kwadrat symbolizuje materialność: ziemskie moce są wymienione w Taizokai-Mandara, gdzie dominuje prostokąt. Materię, z natury utrudniającą substancję, przedstawia prostokąt, szczególnie kwadrat. Jest to przeciwieństwo czystej psychicznej polaryzacji świata (s. 203). Symbolika chrześcijańska wykazuje podobne podejście. W różnych słownikach symboliki chrześcijańskiej (Menzel, Detzel, Molsdorf, Liebmann i inni) znajdujemy zgodność: Niebo (nie to widzialne, lecz transcendentalne, miejsce zamieszkania Boga) jest przedstawione jako jeden lub trzy koncentryczne kręgi. Liczba cztery jest symbolem stworzonego świata; prostokąt, często odnoszący się do czterech stanów skupienia materii (dawniej zwanych elementami: ogień, powietrze, woda, ziemia), jest odpowiednim symbolem geometrycznym.

Współczesna teozofia, daleka od ustanawiania nowej doktryny, dąży do odtworzenia starych symboli w ich najczystszej formie. W dziele Franza Hartmanna „Misteria i symbole” czytamy: „Koło, którego obwód wyobrażamy sobie jako nieskończony, reprezentuje ducha, a kwadrat materię (Maya) jako formę lub zjawisko.”

Z powyższego zestawienia wynika, że koło jest symbolem twórczej, duchowej polaryzacji, wiecznego pozaświatowego; kwadrat jest symbolem stworzonej przestrzeni, materialnej polaryzacji, wiecznego teraźniejszego. Laozi w swoim niezrównanym Tao-te-king mówi: „Oba mają jeden początek i tylko różne nazwy. Ta jedność jest wielką tajemnicą. A jeszcze głębsza tajemnica tej tajemnicy to brama objawienia wszystkich mocy.” Ta brama objawienia oznacza przekształcenie sił symbolizowanych przez koło w świat zjawisk symbolizowany przez kwadrat. Przejście to musi być zatem symbolizowane w systemie geometrycznym przez irracjonalną liczbę π = 3,1415…

Koło o średnicy dwóch jednostek ma powierzchnię π jednostek kwadratowych. Kwadrat o bokach długości dwóch jednostek ma powierzchnię czterech jednostek kwadratowych. To już wskazuje, że świat zjawisk można mierzyć ustalonymi przez nas jednostkami; natomiast świat pozaświatowy można obliczać tylko w przybliżeniu na podstawie świata zjawisk. I most, który prowadzi od systemu kwadratów do systemu kół, jest tworzony przez liczbę π. Sądzę, że tym samym wyjaśniłem fundamentalne znaczenie obu symboli geometrycznych, a zwłaszcza liczby π.

Dr Fritz Noetling w swojej pracy „Kosmiczne liczby Piramidy Cheopsa„, opublikowanej pod koniec 1921 roku, udowadnia, że podstawą wszystkich wymiarów Wielkiej Piramidy w Gizie jest liczba π. Opierając się jedynie na powszechnie znanych wymiarach piramidy i na podstawowych tezach z pracy astronoma Piazziego Smytha „Wielka Piramida” (jak przedstawiono w powieści Eytha „Walka o Piramidę Cheopsa”), autor dochodzi do potwierdzenia teorii o symbolicznej znaczeniu Piramidy Cheopsa. Szczególnie gorliwie w swojej „Tajemnej Doktrynie” broniła takiej interpretacji H. P. Blavatsky. Znajdujemy tu również zestawienie wcześniejszych prac, które próbowały rozwiązać ten problem: Staniland Wake: „Pochodzenie i znaczenie Wielkiej Piramidy”; Ralston Skinner: „Źródło Miar”, który opiera się na teoriach I. A. Parkera.

Jednakże, ponieważ Noetling działał całkowicie niezależnie od wszystkich wcześniejszych konstrukcji (z wyjątkiem ogólnych wskazówek u Eytha) i uwzględniał tylko powszechnie akceptowane pomiary, jego praca zyskuje tym większe znaczenie; tym bardziej wzrasta wartość jego ustaleń, a jego konstrukcja, oparta na własnych obliczeniach, zyskuje na sile przekonania. Oficjalna egiptologia zazwyczaj zadowala się stwierdzeniem, że Piramida Cheopsa to największy grobowiec wszech czasów. Przede wszystkim interesowała ich historia budowy. Wszyscy egiptolodzy zgadzają się, że można wyróżnić co najmniej trzy wyraźnie różne okresy budowy, którym towarzyszyły istotne zmiany w całej strukturze. To jednak nie zgadza się z teorią Noetlinga: ponieważ jeśli Noetling widzi w wymiarach i proporcjach piramidy wyraz kosmicznych praw i stosunków, cały budynek musiał być zaplanowany z góry z najdrobniejszymi szczegółami.

Ponadto jest dość dziwne, że tylko ta jedna piramida miałaby w pełni ucieleśniać harmonię kosmiczną, podczas gdy wszystkie inne egipskie piramidy, które nie są o wiele mniejsze ani mniej znaczące, miałyby być jedynie budowlami użytkowymi, monumentalnymi grobowcami.

W pewnym sensie wszystkie egipskie piramidy są świadomie umieszczone w wielkim kosmicznym kontekście i nie byłoby nic dziwnego, gdyby w swojej ogólnej strukturze przedstawiały model świata. O egipskich świątyniach Köster w swojej pracy o egipskiej kolumnie roślinnej mówi: „Musimy dostrzec w egipskiej świątyni obraz świata.” Adamy w swojej „Architektonice starożytności” ogólnie mówi, że „prawa świata są przedmiotem sztuki architektonicznej.” Pinza w swoim artykule w Bolletino della reale Societä geographica, Rzym 1913 (Due Cosmografie) utrzymuje, że egipski namiot królewski i ołtarz, zazwyczaj ustawiony pod czterema słupami podtrzymującymi dach namiotu, są symbolami wszechświata. Często spotykamy w egipskich grobowcach malowane gwiazdy na suficie. Są to wszystkie świadectwa, które sprawiają, że idea kosmicznej symboliki w piramidach wydaje się uzasadniona.

Pinza w swojej pracy omawia formę piramidy i interpretuje jej podstawę jako symbol świata przestrzeni, ponieważ jest ona skierowana zgodnie z czterema kierunkami świata. (Piramidy są bez wyjątku skierowane wejściem na północ; jeśli są związane ze świątynią, znajduje się ona zawsze po wschodniej stronie). Zwężająca się ku górze forma piramidy symbolizuje ogień, jak to było świadectwem dla schyłkowego antyku przez Ammianusa Marcellinusa. Podstawa piramidy jako symbol świata materii jest również obecna w teorii Papusa w jego „Traite elementaire de science occulte” (s. 192); interpretuje on dalej wznoszące się powierzchnie jako świat duchowy, a wierzchołek jako centrum, z którego pochodzą idee tego duchowego świata.

Szczególnie ważna wydaje się teoria cytowana przez Papusa za Christianem w „Histoire de la Magie„. Według niej, trzy wielkie piramidy na polu w Gizie są symbolami natury (Piramida Cheopsa), ruchu (Piramida Chefrena) i czasu (Piramida Mykerinosa). Christian liczy siedem piramid i wierzy, że Egipcjanie chcieli w ten sposób symbolizować siedem planetarnych światów.

W rzeczywistości jest ich dziewięć; jeśli ruiny na południe od Piramidy Cheopsa uznamy za pozostałości nieukończonej piramidy (zwanej Piramidą Tetf-Re), byłoby ich dziesięć. Jeśli chcemy postrzegać piramidy w Gizie jako całościowy model świata, w który wpisuje się Piramida Cheopsa zgodnie z interpretacją Noetlinga, można by myśleć o dziesięciu Sephiroth, dziesięciu siłach świata według żydowskiej Kabały, z których Piramida Cheopsa reprezentowałaby Malchuth, energię objawiającą się jako materia. Czy egipska doktryna świątynna była w tym przypadku wzorem dla żydowskiej nauki, jest możliwe, ale nie można tego dowieść z pewnością. Jednakże Franz Lambert w artykule w „Sphinx” (tom 7, s. 7 i następne) sugerował związek między hieroglifem MES a kabalistycznym drzewem, graficznym przedstawieniem dziesięciu Sephiroth. Jeśli jego twierdzenia okażą się prawdziwe, będzie to tylko potwierdzać tę teorię. Przedstawiam tę koncepcję jako hipotezę roboczą, ponieważ jest ona konieczna, aby obliczenia Noetlinga miały sens: jeśli Piramida Cheopsa symbolizuje materialny świat, pozostałe dziewięć piramid w rejonie Gizy musi również mieć fundamentalne znaczenie. To wydaje się niezbędne.

Interpretacja oparta na kabalistycznym podziale, zakładająca egipską proto-Kabałę, wspiera się także na dwóch grupach po trzy równe piramidy, które znajdują się na wschód od Piramidy Cheopsa i na południe od Piramidy Mykerinosa. Także kabalistyczne siły świata są zgrupowane w takich trójkach, a trzy wielkie piramidy tworzą potężną grupę tego rodzaju. Dziesiąta piramida stoi w równej odległości od pozostałych. Może symbolizować siłę świata, odpowiadającą kabalistycznemu Kether, archetypowemu lub idealnemu światu. Niedaleko niej znajduje się Sfinks. Niezaprzeczalnie wpisuje się on również w wielki kontekst pola piramid. Jeśli pociągniemy ten wątek do końca, pozostaje Sfinksowi tylko znaczenie Ain-Soph, Absolutnego, Nieobjawionego, Niepoznawalnego. Dziesięć Sephiroth to jego stopniowe, rozwijające się ku materii manifestacje.

Materiał światowy, ostatni i najbardziej rozległy w naszej perspektywie, odpowiada symbolowi Piramidy Cheopsa.

 

źródło: Die symbolische Bedeutung der Cheopspyramide. Von Dr. Rudolf Bernoulli;  Psychische Studien. Monatliche Zeitschrift,  September 1922.


 

Kongokai-Mandara, znane również jako Mandala Diamentowego Świata, jest jednym z najważniejszych symboli w buddyjskiej tradycji Shingon, szczególnie w japońskiej odmianie ezoterycznej buddyzmu. Mandala ta jest używana jako narzędzie medytacyjne oraz jako mapa duchowego wszechświata, ukazująca różnorodne aspekty rzeczywistości i stanowiąca przewodnik po ścieżce duchowego oświecenia.

Kluczowe aspekty Kongokai-Mandara:

  1. Diamentowy Świat (Kongokai):
    • Reprezentuje niezniszczalny, wieczny aspekt rzeczywistości.
    • Symbolizuje mądrość i oświecenie, które są trwałe i niezmienne.
    • Jest związany z buddą Dainichi Nyorai (Mahavairocana), centralną postacią w mandali, który reprezentuje wszechogarniającą mądrość.
  2. Struktura Mandali:
    • Mandala Diamentowego Świata jest zazwyczaj przedstawiana jako układ symetrycznych kręgów i kwadratów, zawierających liczne bóstwa, buddów i bodhisattwów.
    • Centralnym punktem jest Dainichi Nyorai, otoczony przez inne ważne postacie buddyjskiego panteonu, które symbolizują różne aspekty mądrości i współczucia.
  3. Symbolika:
    • Każdy element w mandali ma głębokie symboliczne znaczenie. Diamentowy Świat (Kongokai) jest często kontrastowany z Garbhakosa-Mandara (Mandala Świata Wstępującego), która reprezentuje empiryczny świat zjawisk.
    • Koło w mandali symbolizuje nieskończoność, jedność i wieczność, natomiast kwadrat reprezentuje ziemskość, materialność i zjawiskowość.
  4. Użycie w praktykach duchowych:
    • Kongokai-Mandara jest wykorzystywana w medytacjach i rytuałach mających na celu osiągnięcie oświecenia. Praktykujący medytują nad mandalą, wizualizując siebie jako jedno z bóstw w niej przedstawionych, co ma na celu urzeczywistnienie duchowej jedności z oświeconymi bytami.
    • Mandala służy jako narzędzie do zrozumienia złożoności wszechświata oraz jako mapa prowadząca do duchowego wyzwolenia.

Historia i wpływy:

  • Mandala Diamentowego Świata pochodzi z Indii, ale została rozwinięta i zaadaptowana w Chinach i Japonii.
  • W Japonii szczególnie ważną rolę odegrał Kūkai, znany również jako Kōbō Daishi, który jest założycielem szkoły Shingon. Kūkai przyniósł ze sobą nauki ezoteryczne z Chin do Japonii i zintegrował je z istniejącymi praktykami buddyjskimi.
  • Kongokai-Mandara, wraz z innymi mandalami, odegrała kluczową rolę w rozwoju japońskiej sztuki sakralnej, architektury i rytuałów.

Podsumowując, Kongokai-Mandara to kompleksowy symbol w tradycji buddyjskiej, szczególnie w szkole Shingon, reprezentujący mądrość, wieczność i duchową jedność. Jest wykorzystywana zarówno jako narzędzie medytacyjne, jak i mapa duchowego wszechświata, prowadząca praktykujących ku oświeceniu.


Franz Hartmann był znaczącą postacią w ruchu teozoficznym w XIX wieku. Był niemieckim lekarzem, mistykiem, pisarzem i członkiem Towarzystwa Teozoficznego. Jego prace wniosły wiele do zrozumienia i popularyzacji okultyzmu oraz teozofii na Zachodzie. Jednym z jego ważniejszych dzieł jest „Mysterien und Symbole der Alten Kulturen” („Misteria i symbole starożytnych kultur”), które dotyczyło tajemnic i symboli starożytnych cywilizacji oraz ich wpływu na współczesne myślenie ezoteryczne.

Franz Hartmann

  • Biografia:
    • Urodził się 22 listopada 1838 roku w Donauwörth, Niemcy.
    • Studiował medycynę i uzyskał tytuł lekarza, ale jego zainteresowania szybko skierowały się ku okultyzmowi, mistycyzmowi i filozofii wschodniej.
    • Był blisko związany z Heleną P. Bławatską i Henrym Steel Olcottem, założycielami Towarzystwa Teozoficznego.
    • Spędził pewien czas w Indiach, gdzie uczestniczył w pracach Towarzystwa Teozoficznego w Adyar.
  • Dzieła i wpływy:
    • Hartmann napisał wiele książek na temat teozofii, okultyzmu, alchemii i mistycyzmu. Jego prace miały na celu odkrywanie i wyjaśnianie tajemnic duchowych i ezoterycznych tradycji.
    • Jego dzieła były zarówno historyczne, jak i filozoficzne, starając się połączyć starożytną wiedzę z nowoczesnym myśleniem duchowym.
    • Był także redaktorem kilku czasopism teozoficznych, w których publikował artykuły na temat teozofii i okultyzmu.

„Misteria i symbole starożytnych kultur”

  • Tematyka:
    • Książka „Mysterien und Symbole der Alten Kulturen” jest zbiorem esejów i badań dotyczących symboliki i mistyki starożytnych kultur.
    • Hartmann bada w niej różnorodne symbole używane przez starożytne cywilizacje, takie jak Egipcjanie, Grecy, Rzymianie, Hindusi i inne, oraz ich znaczenie duchowe i mistyczne.
    • Skupia się na zrozumieniu, w jaki sposób te symbole odzwierciedlają duchowe prawdy i kosmiczne zasady.
  • Zawartość:
    • Analizuje znaczenie takich symboli jak koło, krzyż, trójkąt, kwadrat, oraz inne figury geometryczne, które były używane w starożytnych rytuałach i religiach.
    • Hartmann przedstawia te symbole jako uniwersalne, łączące różne kultury i tradycje, sugerując, że mają one wspólne korzenie w prastarej mądrości duchowej.
    • Książka zawiera również opisy różnych rytuałów inicjacyjnych i misteriów starożytnych, które miały na celu wprowadzenie adeptów w tajemnice duchowe i kosmiczne.

Znaczenie i wpływ

  • Wpływ na teozofię:
    • Hartmann odegrał kluczową rolę w ruchu teozoficznym, pomagając w rozprzestrzenianiu idei teozoficznych na Zachodzie.
    • Jego prace pomogły wielu ludziom zrozumieć i docenić głębię starożytnych tradycji duchowych oraz ich związek z nowoczesnym ezoteryzmem.
  • Dziedzictwo:
    • Jego badania i pisma są nadal cenione przez badaczy ezoteryki, okultyzmu i teozofii.
    • Jego prace inspirowały i nadal inspirują wielu ludzi do zgłębiania tajemnic duchowych i poszukiwania wewnętrznej prawdy.

Franz Hartmann, poprzez swoje dzieła takie jak „Mysterien und Symbole der Alten Kulturen„, przyczynił się do zrozumienia głębokich duchowych i symbolicznych znaczeń starożytnych tradycji, pomagając tym samym w budowaniu mostów między starożytną mądrością a współczesnym poszukiwaniem duchowym.