Złudzeniem albo iluzyą nazywa się taka pomyłka naszych umysłów, której przyczyną bywa jakiś przedmiot zewnętrzny – np. kiedy wiszący na ścianie pod czapką ręcznik wyda się nam wisielcem o czarnej głowie. Halucynacya jest złudzeniem zmysłów, którego przyczyna tkwi tylko w jakiemś chwilowem albo stałem zakłóceniu czynności naszego mózgu, np. kiedy tegoż wisielca spostrzegamy, chociaż nie ma ani ręcznika, ani czapki. Niektórzy (Binet i Fere) utrzymują jednak, że i w halucynacyj bywa jakiś powód zewnętrzny, jak gdyby środek jakiś, dokoła którego nasz mózg buduje sobie obrazy halucynacyjne. Twierdzenie to w stosunku do niektórych halucynacyj hypnotycznych nie ulega zaprzeczeniu. Halucynacyami prawdomównemi nazywa Richet także halucynacye, które były jak gdyby powtórzeniem jakiegoś prawdziwego wypadku-kiedy np. o godzinie dziewiątej we Wtorek wyda nam się, że widzimy wisielca A, zaś później dowiadujemy się. że A istotnie obwiesił się we Wtorek o godzinie 9-ej. (J. K. P.)