Błyskawice i drzewa

(Cosmos, 28 grudnia 1907)

W starożytności wierzono, że wawrzyn nigdy nie zostaje trafiony przez piorun – twierdzili tak Seneka, Pliniusz i Plutarch. Podczas burzy cesarz Tyberiusz zakładał wieniec z wawrzynu i ukrywał się w piwnicy.

Wierzono również, że figowiec, morwa, biała winorośl, brzoskwinia i bukszpan są odporne na uderzenia piorunów. W niektórych krajach podobne właściwości przypisuje się bukowi, drzewom iglastym, lipie i brzozie.

Buk ma szczególnie dobrą reputację – w pobliżu Heidelbergu istnieje przysłowie, które radzi unikać dębów i sosen podczas burzy, ale szukać schronienia pod bukami. W stanie Tennessee w Stanach Zjednoczonych mieszkańcy dawniej chronili się w bukowych lasach podczas burzy.

Statystyki zebrane przez M. Vanderlindena z belgijskiego serwisu meteorologicznego za lata 1884–1906 pokazują, że na 1351 przypadków uderzeń piorunów w drzewa w Belgii, 55% dotyczyło topoli, 14% dębów, 7% wiązów, 7% drzew iglastych, 3,8% buków, a 2,7% grusz.

Nie są to jednak drzewa najliczniej występujące, ale te, które osiągają największą wysokość i rosną na otwartych przestrzeniach. Błyskawice rzadziej uderzają w drzewa w lasach czy gęstych skupiskach, a jeśli już, to wybierają najwyższy okaz.

Używanie drzew jako naturalnych piorunochronów jest ryzykowne – bardzo rzadko zdarza się, aby piorun całkowicie spalił drzewo.

źródło: La foudre et les arbres (Cosmos, 28 grudnia 1907); La Lumiere  Avril 1908.